Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
8
útkjálkum, en yfir alla þá, er framið höfðu óleyfilega verzlun,
dundu þó hinar verstu refsingar, ef upp komst. Hinn helzti
verzlunarstaður Hollendinga var í Bjarneyjum,1 en Englendingar
verzluðu mest undir Jökli.2 Verlunarfélögin gerðu út herskip
til að verja einkaleyfi sitt, en gátu þó ekki algjörlega drepið
hina útlendu verzlun fyrr en leið á öldina, er öll grimmd var
notuð til þess að kúga Islendinga; Islendingar báðu 1650
konung að mega verzla nokkuð við útlendar þjóðir, en var
náttúrlega þverneitað og var sagt að það mundi verða
þjóð-inni til hins mesta hnekkis, ef slíkt væri levft. Páil Torfason
sýslumaður í Isafjarðarsýslu missti embætti og búslóð, af því
hann í nauðsyn sinni, um vor áður en dönsk skip komu, hafði
keypt tvö færi á enskri duggu fyrir sokka og vetlinga. 1653
bannar konungur íslendingum að fara út í hollenzk eða
ensk skip eða vísa þeim leið á hafnir, og leggur við
dauða-hegningu.3 Konungsbréf 13. maí 1682 hótar þeim
Islend-ingum æfinlegum þrældómi í járnum á Brimarhólmi, sem
r
annað hvort á sjó eða landi verzla við útlendinga.4 Arið 1699
var Hólmfastur frá Brunnastöðum, sem heyrði undir
verzlunar-umdæmi Hafnarfjarðar, hýddur fyrir að hann seldi nokkra
úrkastsfiska í Keflavík, og þó hafði Hafnarfjarðarkaupmaður
ekki viljað taka þá: Tómás Konráðsson var árið 1700 dæmdur
til aleigumissis og þrælkunar á Brimarhólmi. af því hann
hafði selt nokkra fiska að Búðum, er hann hatði aflað í
Dritvík, er heyrði undir Stapaverzlun. Margir voru hýddir
fvrir smábrot gegn verzlunarkúguninni, sumir sendir á
Brimarhólm, og stundum létu kaupmenn greipar sópa
um eigur manna, ef þeim þótti þeir eitthvað misbjóða
verzlunarhag sínum;5 1670 var islenzkur maöur veginn af
dönskum manni á Djúpavogi, urðu þeir sundurorða út úr
kaupskap; hinn danski maður fór utan ódæmdur.6 »Menn
máttu ekki skiptast nauðsynjum sín á milli, enn síður eiga
’) Sbr. Annálar Péturs á Ballará, hdrs J. S. nr. 235. 4°.
s) Árbækur Espólíns VII. bls 45—46.
3) Magnús Ketilsson: Forordninger og aabne Breve III. bls. 52.
*) Lovsl. for Isl. I. bls. 390-91.
5) Magnús Ketilsson: Forordninger III. bls. 37—39.
6) Árb. Esp. VII. bls. 62. Hestsannáll, hdrs J. S. 39. fol.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
