Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
32
kyngisofsóknum og flýði hun bæinn með allmörgu heimafólki,
var beðið fyrir henni í öllum kirkjum vestra og létti þá af
um stund. Jóni Leifssyni dreng úr Arnarfjarðardölum var
kénnt um að hann hefði valdið veikleika þessum, hann
með-gekk einhverja galdraóknvtti og sagði að Erlendur nokkur
Eyjólfsson hefði kennt sér, voru þeir síðan báðir brenndir
þar vestra. fvrir þing 1669. Alkunnugt er bréf það. er Páll í
Selárdal skrifaði lögmönnum viðvíkjandi þessu galdramáli,1
það lýsir mikilli galdratrú, hræðslu og beipt og hefir séra
Páll með trúarofsa sínum og trúgirni gert sér ævarandi
minnkun. Ekki létti veikleika Helgu Halldórsdóltur fvrir
þetta og varð geðveiki hennar enn þá þrem mönnum að
bana, 1675 var Magnús Bjarnason, eptir dómi Þorleifs
Korts-sonar, brenndur i héraði, hann átti lika að vera valdur að
veikleika Helgu: 1678 voru einnig brennd tvö norðlenzk
mæðgin í Barðastrandarsýslu. Þuriður og hennar son Jón
Þórðarson »valdandi veikleika í Selárdal«.2
Þó allir þessir galdramenn væru brenndir hér á landi.
þá var það eiginlega gagnstætt íslenzkum lögum, hin danska
tilskipun um galdrabrennur 12. oktober 1617 var aldrei
lög-leidd á Islandi og þó dæmdu menn eptir henni.3 Seinasti
’j Árb. Esp. VII. bls. 56—57. Magnús Stephensen: Island i det
18. Aarh. bls. 247—50. Annað bréf frá síra Páli til sýslumanna í
Barðastrandarsýslu er í hdrs. M. Stephensens B. U. H. nr. 23. blað 44;
þar talar hann um þá vondu tíð >á hvorri öll æra og dyggð sýnist um
koll muni steypast* og áminnir sýslumenn um að gæta skyldu sinnar
gagnvart guðleysi og árásum djöfulsins. Helga Halldórsdóttir var fædd
1620 og hefir því verið 49 ára, er Jón Leifsson var brenndur, veikleiki
hennar er því varla mjög óeðlilegur.
Annálar Magnúsar Magnússonar, Lbs. nr. 39. fol. bls. 106, 128.
3) í Nýjum félagsritum XVI. 1856, bls. 45 segir Jón Sigurðsson, að
Holgeir Bosenkranz Börresen haíi með ofurvaldi komið yfirréttinum á
íslandi til að fara eptir tilskipun 12. oktober 1617 í galdramálum.
þetta getur naumlega verið rétt. þegar Jón lærði var dæmdur á
Bessastöðum 1. ágúst 1631. þá vitna dómsmennirnir til hins danska
lagaboðs. til ritningarinnar og Jónsbókar. Ólafur umboðsmaður
Péturs-son beiddist dómsins. en Holgeir Bosenkranz var ekkert við hann
rið-inn. Árið 1637 samþykkja lærðir og leikir þennan dóm á alþingi og
segja. að um það mál hafi verið »rétt og löglega procederað-, Jón lærði
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>