Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
47
umhyggju borið og slikt erfiði á hendur tekizt, hvað aðrir
fvrir hann ekki g.jört hafa, þó hin mesta þörf hafi til verið
hér í landi«. Segir Ari að töfralist hafi fyrrum verið enn
meir um hönd höfð en nú, en því miður hafi galdramönnum
ekki verið hegnt sem skyldi. Aptur á móti þykir Ara síra
Guðmundur hafa verið allt of harðorðnr um ódugnað
sýslu-manna, enda sé það ekki rétt að g.jöra alla jafna, þó
einhverj-um hafi ef ti 1 vill dálitið skjátlazt; segir hann enn fremur að
eptirgangsleysi við galdramenn sé ekki sýslumönnum að kenna,
heldur miklu fremur óskýrum ákvörðunum lagannaogdeyfð hinna
æðstu embættismanna; þó konungsbréf 1617 hafi tiltekið
hegn-ing fyrir galdra hafi hin æðstu yfirvöld litið sinnt að
fram-fylgja því, en i eldri lögum hafi verið óskiljanleg og ótiltekin
fyrirmæli um galdra, það sé því ekki rétt að heimta af
sýslu-mönnum að þeir rekist i galdramálum úr því vfirboðarar
þeirra láti sig þau engu skipta. Tekur Ari til dæmis að
Hallur Magnússon1 hafi verió rétt undir handarjaðri biskups
og lögmanns og hafi verið opinber galdramaður, og þó hafi
menn ekkert bekkzt við honum og að sira Od’dur2 hafi verið
»margryktaður um galdra* og geingið i hóla, þó hafi biskup
ekki skipt sér af honum, en látið hann vera prest til
dauða-dags, og svo sé um mýmarga fleiri, biskupar hafi ekki látið
dæma þá. Kvartar Ari undan þvi að lærðir og leikir,
jafn-vel prestar og prófastar hafi umgengni við galdramenn og hafi
undir höndum galdrabækur alræmdra galdramanna eins og
t. d. Olafs Tóna og Þorleifs B.jöTnssonar, en sumir hampi
útlendum galdrabókum, sem þeir þó reyndar ekki færi sér i
nvt. Segir Ari þvi, að það sæmi sízt Guðmundi presti að
átelja sýslumenn frekar en aðra, sem hylmi yfir með illa
ræmdum mönnum, jafnvel í umdæmi síra Guðmundar sjálfs
hafi »sá skelmir Jón Gvendsson« haldið opinberan
galdra-skóla og farið svo þaðati vitalaust og haft athvarf á
Bessa-stöðum. Ari Magnússon segir að það sé örðugt að fást við
]) Hallur Magnússon (| 1601), alþekkt rímnaskáld á 16. öld.
a) Oddur Oddsson (1565 — 1649), prestur á Reynivöllum. náttúrufróður
og læknir mikill, hans mun síðar getið.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
