Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
48
þá, sem ekki séu sannprófaóir að göldrum en þó grunaðir og
illa ræmdir, og bætir svo við: »væri hér pína og pinting
til sagna sem utanlands, þá væri gott með að g.jöra, en fyrst
svo er ekki, þá tjáir ekki í tveim höndum við þá að hafa,
annað hvort að yfa þá ekki eður taka þá strax til dóms
undir eldsbál, annars er allur djöfulsskapur af þeim vís«.
Af þessum sömu orsökum segir hann að herra Guðbrandur
Þorláksson hafi ekki viljað vera sá fvrsti, er hendur lagði á
þá, úr því þá voru ekki skýlaus lög fyrir því að þeir skyldu
drepnir. Nú er komið konungsbréf um þá, en hver vill
flytja þá út af landinu eða hvað á að verða af konum þeirra
og börnum, þeirra sem aumir og fátækir eru »svo sem þeir
djöfuls strákar plaga að vera«. Segir Ari hér sé hægra um
að tala en í að komast, með þvi grunurinn sé heldur ekki
einhlítur, en full sönnun þurfi að vera ef einhverjum eigi á
eldsbál að kasta: prestar gætu í þessu efni gjört mjög mikið
ef þeir gerðu skvldu sína, ef þeir áminntu illræmda menn
og settu þá út af sakramentum og kirkjuþjónustu fytir
smá-brot, með þessu segir hann aó prestar geti bæði tekið ámælið
af sýslumönnum og mikinn vanda, segist hann vilja óska
þess að enginn prestur væri sá til, er hylmdi yfir með
galdra-mönnum og því síður að þeir girntust að læra töfralist eða
fremja hana. Ari Magnússon átelur séra Guðmund mjög
fyrir þau ósæmilegu orð, er hann brúki um sýslumenn og
kveður það fremur sæma presti að efla orðstýr náungans en
að sverta hann með »krúnki, kalsi og kimilyrðum«. Að
endingu getur hann þess, að ef einhver annar ætti í hlut
mundi slikt ekki vera þolað þegjandi. og gefur í skyn að
bezt mundi að sýslumenn leituðu réttar sins að lögum.
Eg hefi tekið hér rit síra Guðmundar Einarssonar sem
dæmi, af því það er hið fyrsta, sem hér var, og er að mörgu
leyti merkilegt, en til eru einnig önnur íslenzk galdrarit frá
17. öld. og svo má heita að mikill þorri þeirra rita, sem þá
voru skrásett, séu tneira og minna blönduð hindurvitnum og
galdratrú, þó svo eigi að heita að þau séu um önnur efni.
Séra Páll Björnsson í Selárdal skrifaói allstórt rit um galdra,
sem heitir »Character bestiæ«, og eru þar galdrar og þeirra
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>