Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
163
r r
safna handritum frá Islandi, þangað til Arni Magnússon eptir
aldamótin rak smiðshöggið á, tíndi saman allt sem eptir var
og kom því í eina heild. Þessi fornfræðastörf gerðu það að
verkum, að menn á Norðurlöndum fóru lika að gefa íslandi
og íslendingum meiri gaum: þó menn hugsuðu mest um
forn-öldina, þá slæddist þó ýmislegt með, er snerti nútímann,
náttúruvisindin voru að skapast og danskir vísindamenn fóru
að skyggnast 1 ýmislegt, er snerti náttúru Islands. I þessum
kafla munum vér stuttlega fara yfir þau rit eptir norræna
menn, er koma út á 17. öldinni og geta Islands og íslenzkrar
náttúru að nokkrum mun.
Fyrri hluta 17. aldar var enginn sá i Danmörku, sem
jafnmikið unni íslenzkum fræðum og hafði jafnmikil viðskipti
við lslendinga eins og Oli Worm. Oli Worm1 var af hol-
r
lenzkum ættum og fæddist í Arósi 13. maí 1588; hin fyrstu
r
frumfræði lærði hann í Arósskóla, en fór svo 13 ára til
Lúneburg, þaðan 17 ára til háskólans í Marburg og svo til
Giessen; á háskólum þessum lagði hann, eins og þá var títt,
fyrst stund á heimspeki, guðfræði og málfræði, en er hann
var 19 ára tók hann at’ alefli að stunda læknisfræði og
nátt-úrufræði og ferðaðist á árunum 1607—1610 til þeirra skóla,
þar sem þessar fræðigreinir þá voru í mestum blóma (Basel,
Padua, Montpellier, Paris); 1610 kom hann snögga ferð heim
aptur, en fór næsta ár til Marburg og Kassel til þess að iðka
efnafræði, hlaut sama ár doktorsnafnbót í læknisfræði i Basel
og fór 1612 til Oxford, sneri svo aptur til Danmerkur næsta
ár og varð kennari við háskólann, fyrst framan af í grísku
og svo í eðlisfræði, en 1624 var honum veitt
kennaraem-bætti í læknisfræði, og þá var hann kominn í þá stöðu, er
honum líkaði bezt. Oli Worm var mesti ágætismaður og
]) E. C. Werlauff: Ole Worms Fortjenester af det nordiske
Old-studium (Nordisk Tidskrift for Oldkyndighed I. 1832, bls. 283—368).
N. M. Petersen: Bidrag til den danske Literaturs Historie III., bls. 256
—59, 432—438. Olai Wormii et ad eum doctorum virorum epistolæ.
Tom. I—II. Hauniæ 1751, 8vo. í Gammel kgl. Samling, nr. 3119-4°.
eru ýms bréf Ola Worms til íslendinga, sum óprentuð; þar eru lika
ýms »testimonia privata«. Sbr. hdrs. J. S. 536-4°.
10*
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>