Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
168
Ýmsir íslendingar aðrir sendu Worm nokkra náttúrugripi,
Torfi Jónsson krystalla, hverahrúður og óskabjörn, Stefán
Ólafsson steina, fuglshami og tanndósir, Einar Arnfinnsson
sendir marmennilssmiði og spyr um hulinhjálmsstein1 o. s.
frv. íslendingar höfðu sagt Ola Worm, að mjög merkilegt
letur væri í helli einum hjá Hitardal, og útvegaði Brynjólfur
biskup honum afskript af þvi, en Worm sá fljótt, að letur
þetta var ekki annað en hégómarugl og nöfn nokkurra manna,
er komið höfðu í hellinn.2 Þeir Worm og Brynjólfur
bisk-up skrifuðu hvor öðrum mörg bréf, öll um fornfræði. Af bréfum
Worms má fá fræðslu um æfi margra Islendinga, er þá voru
uppi, og eru bréf þessi því mjög merkileg fyrir sögu Islands;
margt úr þeim hefi eg notað í þessari bók, og vísa eg til
þeirra, þar sem mannanna er getið.
Oli Worm reit stóra bók um safn sitt og alla þá gripi,
er þar voru geymdir, bók þessi kom út að honum látnum
1655; þar er getið margra hluta, lýst allskonar náttiirugripum
og fornmenjum, og er í ritinu margur fróðleikur þeirra tima,
en innanum á stöku stað ýmislegur hégómi, alþýðusagnir
teknar trúanlegar án rannsókna o. s. frv. Vísindin voru á
þeim tímum að rakna við, mikil slitur af myrkrahjúpi
mið-aldanna hjengu enn þá við, allskonar rusl og sori blandaðist
innanum sanna þekkingu.3 I bók þessari er íslands viða
getið og lýst ýmsum íslenzkum munum, sem Worm hafði
J) Ep. W. II., bls. 1013, 1014, 1070—71, 1072—73.
3) Epistolæ Wormii II., bls. 1068. Líklega er hér átt við letrin á
Nafnakletti og í Sönghelli hjá Hítardal. sbr. Andvari XVII, bls. 53—54.
3) Til dæmis má taka ritgjörð Worms um lemmingsmýsnar i
Nor-egi. sem sagt er að rigni þar niður úr skýjunum; þó hann ekki
bein-línis vilji fallast á þá skoðun sumra. að mýsnar myndist af rotnun í
skýjunum, þá vill hann þó ekki aftaka með öllu. að svo geti verið.
Worm getur þess einnig, að í safni sínu sé geymt egg á stærð við
hænuegg, sem kona ein, nálægt Stafangri í Noregi. fæddi 18. apríl
1639, þó trúir hann þessu ekki fullkomlega, en heldur að kölski hafi
verið valdur að öllu saman og gert mönnum sjónhverfingar; þennan
atburð með fæðing eggsins höfðu 3 skilríkir menn vottað með nafni og
innsigli, vottorðið er prentað í Th. Bartholini Historiarum anatomicarum
Cent. I., nr. 4. f>að sýnir tíðarandann, að alvarlegir menn gátu verið
að fást við að rita um annað eins rugl.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
