Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
190
að láta heita eptir sér o. s. frv. Skaðlegir eru andar þeir,
sem eru á sveimi kringum dauðra manna grafir, sumir þeirra
eru svipaðir mönnum að stærð og útliti, sumir miklu stærri;
’draugar þessir g.jöra mönnum fyrirsát á vegum og hræða þá;
þegar þeir hafa dáið náttúrlegum dauða, birtast þeir i hvitum
likklæðum, i votum klæðum, hafi þeir drukknað í sjó, en
blóðugir, hafi þeir verið vopnum vegnir, og hafa jafnan verið
stórkostlegir reimleikar, þar sem slikir menn voru grafnir.
Þeir sem hafa heitast við menn og hafa dáið í reiði og hatri,
valda hættulegum ásóknum, og eru þeir kallaðir
»apturgöngu-tröll«; getur Resen um ráð þau, er menn hafa til að afstýra
slíkum ófögnuði, nefnilega að grafa upp sakadólgana, höggva
af þeim höfuðið, hafa á því endaskipti og brenna svo
búk-ana, segir Gisli Vigfússon að það hafi nýlega verið gert í
Vestmannaeyjum; Resen bendir á, að konungur hafi nú
bann-að slíkt athæfi (25. febr. 1609). Gísli getur þess einnig, að
draugar verji grafir sinar og að þeir óttist járn og sverð.
Islendingar trúa því einnig, að til séu skynsemigæddar verur,
sem hvorki eru sálir manna, englar eða djöflar, en eitthvað
mitt á milli, nokkurskonar dauðlegir andar, og telur Gísli
Vigfússon fvlgjur undir þann flokk.
Einn ókostur íslendinga er það, hve göldróttir þeir eru.
Fyrr á tímum voru íslendingar þó enn þá meira gefnir fyrir
galdra, meðan páfatrú var þar í landi, og islenzkir rithöfundar
t. d. Arngrímur, Gísli Vigfússon og Oddur Einarsson, gruna
hina fornu íslenzku dýrðlinga, Þorlák, Jón og Guðmund, um,
að þeir hafi fengizt við töfra og að djöflar muni hafa
fram-kvæmt undur þau, sem þeim eru eignuð, einkum er þó sagt
að munkarnir hafi verið sérlega leiknir i allskonar
djöfla-galdri. Enn þá segir Resen að eimi eptir af
forneskjukunn-áttu hjá ýmsum íslendingum, sumir seiða til sin miklar
fiski-göngur og sumir deyfa eggjar, eins og galdramaður einn
is-lenzkur, sem átti að höggva, það beit ekki á hann fyrr en
tekinn var af honum skórinn, sumir vekja upp drauga, er
segja þeim óorðna hluti; maður nokkur í Þvkkvabæjarklaustri,
sem vissi á sig illgjörðir, vakti upp nýgrafinn mann, til þess
að fá að vita hjá honum, hvernig mutidi fara fyrir sér, en
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>