Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
195
og myrt hver annan, mundi landið hafa orðið fjölbyggt og
auðugt. Sira Pétur segir enn fremur, að Islendingar tefli
manna bezt skák, og stundum standi eitt tafl yfir i margar
vikur; hver hafi fyrst kennt Islendingum þessa list, segist
hann þó ekki vita.
20. Útlend rit um ísland.
Þegar verzlun Þjóðverja var í mestum blóma á Islandi
á 16. öld, voru eðlilega samgöngur héðan örari til Þýzkalands
en annara landa, og Islendingar leituðu sér menntunar þar
svðra, af þessu leiddi, að hin helztu rit um Island þá koma
út á Þjóðverjalandi, og höfum vér fyrr í þessari bók getið
r
þeirra ítarlega. 17. öld er í þessu efni orðin mikil
breyt-ing, og höfum vér áður skýrt fra því í þessum þætti, nú er
verzlun Islendinga og menntun að miklu leyti bundin við
Danmörku, og af því leiðir, að hin helztu útlendu rit um
Is-land á 17. öld eru samin i danska rikinu; Islands er
tiltölu-lega minna getið i bókum annara landa. Hér getum vér
þriggja hinna helztu rita um Island, er prentuð voru erlendis
á 17. öld, tveggja ferðasagna eptir Martiniere og Streyc, og
landlýsingar eptir Isac de Peyrere, að lokum setjum vér hér
nokkra smákafla úr ýmsum almennum landfræðisbókum. Sá
sem les þetta, mun fljótt komast að raun um, að framför
þekk-ingarinnar um Island hefir ekki verið mikil á þessari öld,
gömlu skröksögurnar þvælast enn um flestar útlendar
land-fræðisbækur, eins og þær aldrei hafi verið hraktar, hver tekur
eptir öðrum satt og logið og þó helzt þær lygasögur, sem
mergjaðastar eru, Martiniere er t. d. engu betri en Blefken,
jafnvel að sumu leyti verri.
r t
Arið 1638 kom út bók á pólsku um Island; höfundurinn,
Daniel Streyc, segir frá ferð sinni til Islands og bætir svo við
allítarlegri lýsingu á landinu og þjóðinni. Rit þetta er að
mörgu merkilegt og eitt hinna langskárstu, er útlendingar
rituðu um Island á 17. öld, og setjum vér þvi hér aðalefni
bókarinnar. Skripa og kynjasögur eru tiltölulega fáar i þess-
13*
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
