Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
245
og segir, að gjöra mætti dálaglegt leikrit um ástand landsins
og háttalag embættismanna, sem optast gera ekkert og skipta
sér af engu, en stundum hlaupa upp til handa og fóta »af
eintómum látaglaumi, alleinasta proforma til að sýna
stjórn-semi sína og vigilantiam, röksemi, authoritatem eður
gravi-tatem, þó hún verði stundum nokkuð hlægileg, og þar hjá
slikar brellur gjörðar til að incutera plebi metum og
stór-höfðingjahræðslu, lika setja þeim glaucoma á þeirra
skiln-ingsaugu«.
Síðar i sama riti minnist höf. á »það íslenzkunnar trubl
og rammskælda böguskap, sem af dönskunni stendur«, telur
hann það þó litlu varða, þó »stofu-daðar kringum Bessastaði,
sem eru orðnir eins og aðrir inventarii þrælar hinna dönsku«
bjagi málið, en verra, að alþýða út um landið af monti og
nýungagirni skuli taka slikt eptir, hann telur það þó ekki
um-talsmál, þó einstök útlend nöfn á hlutum, sem áður voru
ókunnir hér á landi, komist inn í málið.
Niete Horreboiv, sem siðar mun getið, reit 1751 einnig
uppástungur um framfarir og viðreisn Tslands1. Horrebow
talar fyrst um eðli landsins, stærð og frjósemi, og telur
sjálf-sagt, að korn geti þroskazt þar, hann ráðleggur að senda
bókhveiti frá Síberíu tii Islands til reynslu; hann telur þaö
einnig alveg nauðsynlegt, að tún séu plægð og sléttuð.
Horrebow segir, að á Islandi sé ógrynni af brennisteini, ræður
hann til, að brennisteinninn sé hreinsaður í landinu sjálfu og
svo fluttur út; hann segir einnig, að saltpétur sé nógur á
Islandi, og telur það’ inikinn hagnaö, að safna honum;
enn-fremur getur hann þess, að gnægð silfurs sé á Islandi,
silfur-málm segist hann sjálfur hafa fundið, og bændur hafi sagt
sér, að silfrið væri sumstaðar svo hreint, að það mætti straks
’) Niels Horrebow: Relation og Betænkning om Islands Oeconomie
og nærværende Tilstand, og hvortedes Landet kan komme udi Stand;
dat. Kbh. d. 13. Novbr. 1751. Thotts Samling, nr. 1742-4°, 51 bls. Ny
kgl. Samling 1680 og 1681-4°. í ferðaskýrslu Horrebows til
visinda-félagsins danska 1750 (Thott, nr. 956 fol.) er einnig ýmislegt um
fram-farir íslands.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
