Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
305
frosið þar fastir; ef nýr snjór og vatn koma ofan á, myndast
ný islög ofan á steinunum, þetta gerist ár eptir ár, og þannig
verður allur jökullinn hátt og lágt fullur af steinum. Páll ætlar,
að eldgos hafi viða verið hin fyrsta orsök til þess, að
skrið-jöklar komust niður á ílata sanda. Sprungurnar heldur hann,
að sumpart hafi myndazt við eldgosin, sumpart af því, aö
jarðvegurinn hafi látið undan eða grafizt undan; hann heldur,
að eldur verki mest á jöklana að neðan, en frost og sólskin
að ofan. Þó telur hann ummæli sín um jöklana aðeins
get-gátur, sem hann vill leggja fyrir lærða menn til prófunar.
í samsæti, er Danir og Norðmenn héldu 1 Leipzig 1757
á fæðingardegi Danakonungs, hélt Páll Bjarnason Vidalin
langa latneska lofræðu um Friðrik konung fimmta, og er ræðan
prentuð1. í ræðu þessari miðri er stutt, en laglega samin,
f r
lýsing Islands. Upplendi Islands segir höfundurinn, að sé
einn samanhangandi fjallaklasi og úr honum gangi greinar
niður í byggðina; á fjöllunum er hrjóstrugt land og ófrjótt
og víða jöklar, en í dölunum er grasvegur góður og
beiti-land; bæir segir hann, séu margir laglega byggðir úr grjóti
og torfi, en ekki búi Islendingar i holum neðanjarðar, eins
og útlendur skríll imyndar sér. Skógar eru litlir og mest
víðiskógar. Höf. getur dálitið um atvinnuvegina, um
æðar-fugl og fálkaveiðar, og um söng íslenzkra álpta, sem hann
segist opt hafa haft ánægju af að hlusta á; hann neitar því,
að sú saga sé á rökum byggð, að svanir syngi aðeins fyrir
andlát sitt. Höf. fer nokkrum orðum um sögu landsins og
getur þess meðal annars, að Islendingar hafi fyrstir fundið
Grænland og Ameríku, löngu á undan Kolumbusi, en það
var þá enn lítt kunnugt fræðimönnum. Páll nefnir nokkra
Islendinga, sem stundaö höfðu bóknám á Þýzkalandi, og
getur þess meðal annars, að Þórður biskup Þorláksson hafi
Paulus Bernhardi Yidalinus: Oratio, quum auspicissimus natalis
serenissimi potentissimique regis et domini, Friderici Quinti . . . in
illustri universitate Lipsiensi ab illis, qui tunc ibi litterarum caussa
morabantur, Danis et Norvegis. solemni ritu celebraretur. Lipsiæ 1757.
fol. Skrautútgáfa. 80 bls. i arkarbroti. Um ísland bls. 26—34.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
