Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
360
fræði og stærðfræði, og bók sína um ísland 1752; hún kom
út á þ)’zku 1753, á ensku 1758 og frönsku 1764.
Bók Horrebow’s1 er fyrst og fremst deilurit gegn
Ander-son, og stíluð svo, að hún hrekur rit Anderson’s grein fyrir
grein, er hún því fremur leiðinieg aflestrar. Athuganir
Horre-bows eru íléttaðar saman við aðfinningarnar. Það er óhætt
að segja, að bók þessi er. þrátt fyrir nokkra galla, hið
lang-bezta og yfirgripsmesta rit, sem skrifað var um Island á 18.
öld, áður en Eggert Óiafsson kom til sögunnar. Horrebow
fór lika til Islands beinlínis til þess að rannsaka náttúru
þess, einkum loptslagið, og til þess að mæla legu landsins á
hnettinum, og hafði með sér góð verkfæri eptir þeirra tima
sniði. Horrebow fór reyndar ekki viða um landið, en hann
safnaði saman mörgum góðum upplýsingum um landið hjá
nákunnugum mönnum. Bók Horrebows gjörði mikið gagn.
hrakti fornar skröksögur og útbreiddi fróðleik um landið
meðal fjarlægra þjóða. Hér þurfum vér ekki að fjölyrða um
aðfinningar Horrebows við Anderson, vitleysur Andersons
hrekja sig sjálfar; vér getum hér að eins nefnt fátt eitt af þvi,
sem Horrebow lýsir, bókin er svo stór, aö það yrði allt of
langt mál að fara nákvæmlega út i hvert atriði; vér verðum
þvi að vísa til bókarinnar sjálfrar, af henni má ennþá
margt læra.
Horrebow mældi hnattstöðu Bessastaða, og fann 64° 6’
n. br., og 25° v. 1. frá London; lengdina mældi hann með
tunglmyrkva: hann getur þess til, að landið muni vera 120
milur á lengd og 50 mílur á breidd, en játar þó, að menn
þekki landið allt of Iítið til þess að geta sagt stærð þess með
vissu. Um jöklana segir hann, að það sé merkilegt, að þeir
opt liggja lægra enn snjólaus fjöll.2 en það komi líklega
’) Niels Horrebow: Tilforladelige Efterretninger om Island med et
nyt Landkort og 2 Aars meteorlogiske Observationer. Kjöbenliavn
1752 8vo (114 kap., 478 bls.). í Mercure danoise 1754 eru nákvæmar
athugasemdir við rit Horrebow’s eptir Mr. P. (Joh. Pingel amtmann).
(Remarques sur l’histoire naturelle d’Islande. Mercure danoise 1754,
mars bls. 34—50, apríl bls. 159—178, mai bls. 294—311).
J) Horrebow á hér líklega við skriðjökla.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
