Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
194
og útgefa fornritin, nú fengu þeir bæði hvöt og styrk til
fram-kvæmda, eigi aöeins framúrskarandi fræðimenn einsog t. d.
Finnur Magnússon. Sveinbjörn Egilsson og Jón Sigurðsson,
heldur snerust og fjölda margir aðrir Islendingar að þessum
fræðum og söguútgáfa og fornfræði varð um langan aldur
nokkurskonar atvinnugrein fyrir Islendinga í
Kaupmanna-höfn.
Stjórnarbyltingin á Frakklandi 18H0 hafði allmikil áhrif á
hugi manna víðsvegar um Európu, svo menn fóru að hugsa
meir en áður um stjórnfrelsi og þjóðerni. Þessi hreyfing hafði
einnig áhrif á ísiendinga i Kaupmannahöfn og vekur hjá
þeim löngun til umbóta i sjórnarfari Islands. Baidvin
Einars-son (1801—1833) er þar fremstur i flokki og byrjar umræður
t r
um hagi Islands í »Armanni á alþingi;« Baldvin varð
skamm-iífur, en þá tóku aðrir við, Tómas Sæmundsson (1807—1841)
kom til Hafnar 1827 og lagði hið mesta kapp á að auka
fram-farir íslendinga. Fjölnir kemur út á árunum 1835—1847 og
á mjög mikinn þátt í að vekja þjóðernistilfinning íslendinga
og framfarahug og svo tekur Jón Sigurðsson (1811—1879)
við; hann kemur til Hafnar 1833 og berst síðan alla æfi fyrir
frelsi íslendinga og framförum. Frá þvi um 1830 til þess
nokkuð fram yfir 1850 er blómaöld íslendinga i
Kaupmanna-höfn, þá hafa hinir yngri nemendur hin mestu áhrif á framfarir,
r
bókmenntir og stjórnarfar Islendinga, enda eru þá námsár
flestra þeirra manna, sem mesta þýðingu hafahaftá 19. öld; úr
þvi fer að draga úr þessum áhrifum og menntalífið fer að
t
flytjast heim til Islands.
Þegar tala skal um náttúrufræðisrannsóknir Islendinga á
tímabilinu 1800—1880, þá er ekki mikið um þær að segja.
Hin mikla framför í þekkingunni um Island, sem varð á
seinni hluta 18. aldar, var þvínær öll verk Islendinga sjálfra;
á hinu siðara tírnabili auka Islendingar tiltölulega mjög litlu
við þekkinguna um náttúru íslands. en þó eykst hún rnjög,
en það er nærri eingöngu úttendingum að þakka. Þegar
litið er til íslenzkra rita um náttúrufræði á þessum tímum,
þá er heldur ekki um auðugan garð að gresja. Ekki þarf
annað en bera gömlu féiagsritin saman við hin nýju; hin
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
