Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
243
fengid hjá Browne meðul gegn holdsveiki fyrir ýmsa
kunn-ingja sína og segir Browne hann sé því fús á að framkvæma
fyrir sig það, sem hann vilji, og kveðst þvi með ánægju mundi
útvega félaginu upplýsingar um Island.
Fyrir milligöngu þessa Islendings hefir Sir Thomas
Browne líklega farið að skrifast á við síra Þórð Jónsson í
Hítardal og eru aptan við þessa skýrslu prentuó 3 bréf frá
síra Þórði1) með svörum upp á spurningar Browne’s; bréfin
eru öll dagsett í Hítardal í júlimánuði á árunum 1651, 1656
og 1664. I fyrsta bréfinu talar síra Þórður um tré og
jurt-ir á Islandi, segir hann, að flestir telji birki hið eina tré á
iandinu, en svo sé ekki, þar vaxi líka morg smátré, er beri
ávexti t. d. brumber (morus), buxbom (buxus)2), einir,
hrúta-ber og bláber, ennfremur reynir og margar tegundir afvíðir;
siðan telur hann upp ýms grös á Islandi og talar um
mel-kornið og sendir Browne sýnishorn af því; hann neitar því,
að Islendingar gjöri brauð úr fiskmjöli, en harðfiskur sé etinn
með smjöri og hafi fátæklingar hann i brauðs stað en hinir
efnaðri eti brauð úr útlendu mjöli; hann getur þess og, að
sumir blandi hrognum saman við mjölið og gjöri
hrognakök-ur. Kæsir úr kálfsmögum nota íslendingar eins og aðrar
þjóðir til þess að hleypa mjólk til ostagjörðar og skyrs;
skyr-inu lýsir síra fórður og segir það sé geymt heilt ár og þyki
bæði Islendingum og útlendingum það hinn bezli matur. Um
Heklu talar síra Þórður og önnur eldfjöll og vísar i rit
Arn-gríms lærða, að hann hafi hrakið margar skröksögur um þau,
segir hann, að Hekla hafi fyrst gosið 11063), en auk þess hafi
viða annarsstaðar gosið og nefnir hann sérstaklega
Kötlu-gosiö 1625. Ennfremur talar Þórður prestur um Heklugosið
1636 og segir, að Hekla hafi farið að gjósa um kvöldið 15.
maí; fyrst gaus eldurinn upp að sunnanverðu úr gjá fjallsins,
siðar gaus á 2, 6, 7 eða 8 stöðum; mökkurinn dreifðist mjög
og bar með sjer ösku og svarta vikra svo af tók haga og
Thomas Browne’s Works IV., bls. 256-269.
’) Hvorugt er til á íslandi.
’) Á að vera 1104.
16*
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>