Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
68
Strendur Islands.
og var kirkjan tekin af 1563 og sókninni skift milli annara
kirkna.1) A Breiðafiröi berst einnig sandur og leir út með
Barðaströnd; á grunnum sæ milli eyjanna þroskast þar
þang og þari og verður þvi mikið skeldýralif og skelja-
sandurinn berst norður og vestur fyrir Bjargtanga. Rauði-
sandur hefir myndast i bogadregnu viki milli Skorar og
Látrabjargs; hefir straumurinn smátt og smátt safnað sandi
i vikið i hlé fyrir utan Skor, og þannig er Rauðisandur til
orðinn. Sandurinn kemst þó enn lengra og hefir myndað
undirlendi i vikunum norður af Látrabjargi, i Látravik,
Breiðuvik og Kollsvik og svo i vikunum við Patreksfjörð
sunnanverðan inn fyrir Sauðlauksdal. Hinn hvitguli, létti
skeljasandur kemur hér alstaðar upp úr sjó og fýkur sum-
staðar upp i hliðar og eru hinar gulmórauðu sandskellur
auðkennilegar af sjó að sjá, af þvi þær stinga svo af við hin
dökku blágrýtisfjöll, Það er auðséð af þessu og öðru, að
t
árburðurinn við Island hreyfist með ströndunum af
straum-föllum þeim, er liggja með landi fram, bæði af völdum fióðs
og fjöru og svo af úthafsstraumum þeim, sem áður var lýst.
A Suðurlandi gengur sjávarhreyfingin yfirleitt beint upp að
landinu og hinn mikli árburður, sem frá jöklunum kemur,
berst þvi eigi burt, en hreyfist aðeins litið fram með ströndu
og eykur landið út á við. Yestur með Islandi og kringum
það er hringsvif strauma sólarsinnis, sem fyrr var getið, og
fiytur sú sævarhreyfing eigi litið af leir og leðju fram með
landi, þó mestur liluti árburðarins reyndar stöðvist i flóum
og fjörðum út af árósunum. Hæðamunur flóðs og fjöru er,
sem fyrr var getið, mestur suðvestan og vestan á landinu,
hvergi fjarar þvi út af eins stórum svæðum eins og þar,
sér-staklega við Faxaflóa og Breiðafjörð. Leirurnar, sem sjást
um fjöru, eru oft mjög viðáttumiklar flatir með smápollum,
öldugárum og hrúgum fjörumaðka, en sumstaðar sjást i
leirunum smáholur skelfiska, sem undir liggja, en i
pollun-um innan um þang og þara er oft fjörugt dýralif,
hrogn-kelsi, skerjasteinbitir, igulker, brimbútar, krossfiskar, marflær
r) íslenzkt fornbréfasafn I. bls. 421-422.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
