Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
112
Tún og túnrækt
og August Thomseu,1) eu nokkru áður (1837—38) fór C. E.
Bardenfleth að girða og slétta Arnarhólstúnið.2) Arið 1911
voru taldar í Reykjavík 323 dagsláttur túna, sem gáfu af
sér 4092 hesta töðu, eða að meðaltali 122 3 hesta af
dag-sláttunni.8)
Plóg’ar. Landnámsmenn hafa að öllum líkiudum haft
með sér arða eða smíðað þá hér, til þess að erja akurlönd
sin og beittu fyrir þá arðruxum, eu arðruxar voru taldir
metfé; en Hjörleifur lét þræla draga arðrinn,4) af þvi hann
hafði ekki nema einn uxa. Eigi er þess getið að menn
/
hafi á Islandi beitt hestum fyrir arðinu, þó þeir hefðu þá
fyrir sleðum, vögnum og vögum; þeir sem áttu sterk naut
plægðu með þeim, einsog enn er gert sumstaðar i Noregi
og i mörgum öðrum löndum;5) arður-uxa er við og við
getið fram á 13. og 14. öld og fjögur arðreyxn komu að
helmingi i hlut Sæmuudar í Kirkjubæ á Siðu.6) Liklega
hafa þó flestir eða allir hinir fátækari bændur pælt upp
akurreinar sinar, einsog enn er gert sumstaðar i Noregi og
á Færeyjum. Arðrinn er elzta plægingarverkfærið i Noregi,
en plógurinn er yngri, hefir ekki verið kominn til Noregs
á landnámstið, líklega ekki fyrr en á 11. eða 12. öld; þó er
í Rígsþulu talað um að gjöra arð og keyra plóg, getur
þula þessi þvi varla verið eins gömul eins og ýmsir hyggja.7)
»r Eeykjavíkurpóstur I, bls 185; II. bls. 31.
s) Jón Jobnsen’s Hngvekja, 1840, bls. 161-162.
s) Stærð bins ræktaða lands í Reykjavik er rnjög mismunandi
í binum seinni búnaðarskýrslum, hvernig sem á því stendur; 1912 eru
taldar 321 dagsláttur, sem haf’a gefið af’ sér 4868 hesta af töðu, 1913
eru aðeins taldar 239 dagsláttur, sem hafa gefið af sér 4398 hesta af
töðu, eða nærri 19 hesta af dagsláttu, en árið eftir (1914) er
dagslátt-unum fjölgað upp í 274, en töðuhestarnir eru ekki nema 3473, eða
rúinlega 12 af dngslátta. Að framtalið sé alt rangt og geggjað rétt
undir handarjaðri stjórnarvaldanna og óátalið af þeim, er mjög
ótrúlegt.
*) Landnáma 1, 6. bls. 33. Sturlunga II, bls. 295.
6) 1 Danmörku var ekki alment farið að nota hesta til plæginga
fyrr en á 17. öld, flestir bændur létu uxa ganga fyrir plógnum. C.
Christeyisen: Agrarhistoriske Studier. Köbenhavn 1886, I, bls. 37.
c) Sturlunga 111. bls. 162. Sbr. Dipl. isL III, bls. 259; IV, bls. 108.
7) Al. -Bugge (Vesterlandenes Indflydelse o. s. frv. 1905. bls. 26)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
