Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
210
Sel
færri og sauðaeignin stærri. Kirkjur eiga um alt land fjölda
af ítökum til selfara. en þau eru nú notuð sumpart sem
af-réttir, sumpart sem beimahagar, sumpart leigð öðrum
ein-stökum mönnum og hreppum.
A 18. öld voru selstöður mjög farnar að leggjast niður,.
svo stjórnin, 1754, fann sér skylt að skipa bændum að hafa
búfé sitt á seljum og geldfé á afréttum frá 9. til 21. viku
sumars, til þess að hlifa heimahögum og slægjum,1) en því
mun alls ekki hafa verið hlýtt frekar en öðrum fyrirskipun-
um stjórnarinnar í þá daga. Eftir fyrirmælum ýmsra is-
lenzkra framfaramanna gaf stjórnin á 18. öld út ótal boð-
orð og lagareglur um alt mögulegt og ómögulegt, er bú-
skap snerti, en þar var aðeins sá hængur á, að engu var
hlýtt, ekkert varð úr neinu, þegar til framkvæmdanna kom,
bó oft væri hótað afarkostum. í>ó segir Eggert Olafsson,.
að selfarir hafi í hans tíð enn verið algengar i Borgarfirði,
en viðast annarstaðar lagðar niður. Voru selhúsin vanalega
þrjú, iveruhús eða svefnsel, eldhús og búr, og mun sá
húsafjöldi hafa haldist siðan i fornöld, þó sum selin bæði
fyrr og siðar hafi verið fátæklegri. A seljunum voru kýr
og ær, þar var smali og fullorðin stúlka með telpu til að-
stoðar, þær mjólkuðu, strokkuðu, gjörðu smjör og osta o.
s. frv.2) N. Mohr kom 1780 i sel nálægt Skagaströnd, borð-
aði þar grasagraut og var fenginn fjöðurstafur til þess hann
gæti drukkið úr mjólkurtrogunum.8) Mohr sá á ferð sinni
um Norðurland og Vesturland aðeins þrjú sel, á Spákonu-
felli, við Kaldrananes í Strandasýslu og frá Reykjahlið við
Mývatn. Allir búmenn 18. aldar hvetja bæudur til að taka
t
upp aftur selstöður, en þó árangurslaust. Olafur Stephensen
vill liafa búpening i seljum frá Jónsmessu til rétta, »eru
þá heimahagar i friði fyrir ágangi hans. óbitnir, ótroðniiv
Lovs. f. ísland III, bls. 182, 191.
2) Eggert Olafssons Reise bls. 155, 178. Sbr. Olavius: Oekon. Rejse
bls. 247—248.
3) N. Mohr: Forseg til en islandsk Naturhistorie. Kbhavn 1786r
bls. 10, 349-350.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
