Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Sel
211
og miklu betri til vetrarbeitar*.1) f>á voru lika nærri öll
tún ógirt og ilt að verja þau fyrir ágangi fénaðar, sem var
heima við. Guðlaugur prófastur Sveinsson ritaði 1787 um
selstöður og þeirra nytsemi.2) Hann segir, að þá sé það
einungis »nokkrir fáir forstands og fyrirhafnar menn, sem
enn árlega fiytja búsmala sinn i nokkurt fráliggjandi sel á
sumrum, einkum frá messudögum fram um höfuðdag, 8
eða 10 vikna tíma; og á nokkrum stöðum veit eg haft i
seljum frá fardögum og lengra fram á haust, einkum þar
hrjóstrugt og magurt heimaland er, til enn meiri hagnaðar
nytsemdar«. Sira Guðlaugur heldur mjög fram nytsemi
selja, segist sjálfur hafa búið á jörð í 14 ár, þar sem
bú-smali gerði þriðjungi minna gagn heima en i selinu, en
aðrir bændur hefðu sagt sór, að þeir hefðu ekki meira en
freklega helmings gagn af peningi sínum, er þeir gátu eigi
komið honum í sel. Ivosti seljanna telur hann: meiri
af-rakstur búfénaðar, hlífð við heimahaga, enginn ágangur á
tún og engjar, minna ónæði fyrir fénaðinn af rekstri og
smölun, oft gott til fjallagrasa nærri seljum og hægra að
ná í þau, stundum hægt frá selinu að nota fjarlægar
slægj-ur; sumstaðar má brúka selin sem beitarhús á vetrum, og
liafa þar heyforða og fjárborgir.3) Segir höfundurinn, að
sumir hafi tvö selhús, ibúðarhús með rúmum og eldstó i
öðrum enda og svo búr, en betra sé að hafa húsin þrjú,
eldhúsið sérstakt. Magnús Ketilsson hafði jafnan búsmala
sinn i seli og þar fullorðinn maun, og dreng til
smala-mensku, áttu þeir líka að slá og hirða seltúnið.4)
Jón Steingrimsson bygði einnig sel frá Prestsbakka
»i efstu og beztu högum jarðarinnar, 3 selhús á
ein-um liól með 7 stafgólfatali, en svo rúmgóð, að til
var ætlað, þau skyldu taka hálft annað hundrað
’) Gl. Félagsrit VI. bls. 46.
») Gl. Fólagsrit VII, bls. 194-204.
s) Arið 1841 notuðu menn í Skagaíirði selin sem beitarhús að
vetrarlagi. Sbr. Dipl. Isl. II, bls. 744.
4) Gl. Félagsrit XII, bls. 32-33.
14*
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
