Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
304 Sauðfjárrækt
lenzka muu eðlilega komið frá Noregi, en nokkuð eflaust
frá eyjunum við Bretland. Norska féð er nú vegna
kyn-blöndunar viðast orðið töluvert ólíkt hinu upprunalega
is-lenzka fé, bæði að vaxtarlagi og halalengd. Sveinn
Sveins-son segir þó, að norskt fé standi yfirleitt mjög að baki voru
sauðfé bæði að hörku og stærð, en aftur á móti sé það
ullarbetra og ullarmeira.1)
Hér á Islandi hefir sauðfé oftast átt við örðug kjör að
búa, hefir frá öndverðu verið látið ganga úti á vetrum,
þegar fært var, og stundum þó ekki væri fært, hefir i
hörð-um árum fallið unnvörpum og oft verið svelt og litið hirt,
hefir átt fá skýli, i og sumum landshlutum hafa öldum saman
þvinær engin fjárhús verið til. Sauðfénaðurinn hefir þvi
fram á siðustu aldir að miklu leyti orðið að sjá fyrir sór
sjálfur og berjast við óbliða náttúru, eftir þvi sem hann
hafði dug til.1) Afieiðingin af þessu hefir eðlilega orðið,
að sauðfónaðurinn islenzki hefir orðið þolinn og þrautseigur
til beitar; af þvi sem af tórði dafnaði það bezt sem
harð-gerðast var og styrkti þannig stofninn, þó ekkert væri sint
um kynbætur fyr en á 18. öld. Eftir náttúru og
landshátt-um i ýmsum héruðum hafa skapast fjölda mörg smærri
af-brigði á útliti sauðfjárins, sumstaðar hafa myndast fastir
kynþættir eða landaldir fjárstofnar i ýmsum héruðum;
sum-staðar hafa kynbótatilraunir seinni tima framleitt breytta
-og endurbætta kynstofna, en hin útlendu áhrif virðast hafa
verið fremur litil til langframa.
Hið forna eðli hins íslenzka fjárkyns mun viðast hafa
haldist að miklum mun. Sifeldir fiutningar á fé milli
hér-aða, einkum eftir niðurskurð i fjárkláðunum, hefir blandað
’) Sæmundur fróði I, 1874, bls. 92.
s) Pað hefir alloft komið íyrir. að kindur hafa árum saman
gengið úti í óbygðum án allrar hirðingar. þetta hefir þó helzt komið
fvrir á Suðurlandi, einkum í Skaftafellssýslum. Alþekt er villiféð í
Núpsstaðaskógum, sem tímgaðist þar um langt árabil, eins hefir
óskila-fé gengið úti í Esjufjöllum og Breiðamerkurfjalli sunnan í
Vatna-jökli og villifé hefir lika verið í Goðalandi norðaustur af
Eyiafjalla-jökli og hafa bændur úr nágrenni fyrrum notað það stundum til
skurð-ar. Um villiféð í Núpsstaðaskógum sjá ferðabók P. Th. III, bls. 183-184.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
