Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Sumarnytkun ásauða 337
r
A 19. öld virðist mjólkurhæð ánna víðast hafa töluvert
lækkað, þó góðar mjólkurær sóu ennþá til í sumum
sveit-um, einkum á útkjálkum og i eyjum. Á Mýri i Bárðardal
voru á árunum 1875 —1887 haldnar mjólkurskýrslur yfir ær
og var meðalærnytin þegar mjólkað var tvennum mjöltum
í mál i 12 vikur 43,61 pottar, en með einni mjölt i mál
45pottur.1) Bóndi á Vesturlandi telur 1847 meðalærnyt
i 13 vikur 56 potta.9) A Suðurlandi virðist ærnytin mjög
lítil, Jón H. Þorbergsson segir (1913) að hún só þar viða
um 28 pottar yfir sumarið að meðaltali,3) og Sveinn
Sveins-son segir að ær sunnanlands mjólki að eins pela i mál.4)
Hallgrimur Porbergsson segir 1907, að á Norðurlandi fáist
eftir á pottur til jafnaðar á dag fyrstu viku mjaltatimans,
en mjólkin fer minkandi úr því5); beztu ær í Svarfaðardal
mjólka 60 potta um sumarið.6) Pegar Tryggvi Gunnarsson
bjó á Hallgilsstöðum í Fnjóskadal, mjólkuðu ær hans að
meðaltali 50 potta um sumarið og svo munu ær viða mjólka
i Pingeyjarsýslu eða meira. I Víðirkeri við Bárðardal
mjólk-uðu 1876 12 —14 ær 7 potta í mál.7) I Olafsdal mjólkuðu
ær að meðaltali 37x/2 pott um sumarið og 37 potta að
meðal-tali um mörg ár hjá síra Guðmundi Einarssyni á
Kvenna-brekku, en hann telur þó, að meðalærnyt muni vera 40
pottar. Torfi Bjarnason getur líka um nythæð ásauða á
ýmsum öðrum bæjum vestra nálægt Gilsfirði og var hún
þar 40 — 55 pottar. Telur Torfi sennilegt, að hægt væri með
góðri meðferð að koma nythæðinni upp i 55 potta, en
ein-stöku ær getur mjólkað miklu meira; þannig mjólkaði ein
ær i Tröllatungu 3 merkur mældar i mál »og hefir sú ær
mjólkað hórumbil 330 pd. (165 potta) frá fráfærum til rótta.
») Búnaðarrit II, bls. 219—221.
■) Ný Félagsrit VII, 1847, bls. 181.
s) Búnaðarrit XXVIII, bls. 136. J. H. Kjmbætur 1915. bls. 35.
*) Skýrsla Búnf. Suðuramtsins 1877, bls. 44.
5) Eftir rejmslu Torfa Bjarnasonar mjólka ærnar fyrstu 4
vikurn-ar f/9 af sumarnyt sinni, en 5 seinni vikurnar 4/9. Telur hann
nytkun-artimann að eins 9 vikur (Búnaðarrit XXII, bls. 120).
6) Búnaðarrit XXI, bls. 85-86.
7) Ferðabók f. Th. I, bls. 345.
22
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>