Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
338
Sauðfjárrækt
í Möðrudal á Fjöllum kvað ærnar framau af sumri mjólka
2 merkur i mál og um nytkuuartímann 100 potta að
meðal-tal^.1) Torfi Bjarnason segir, að nythæð ánna fyrir vestan
haíi á seinni árum farið mjög aftur, af þvi menn útrýmdu
mjólkurkynstofni til þess að geta framleitt holdamikið fé til
að selja Englendingum. ^Pegar eg kom að 01afsdal«, segir
Torfi, »var hér i sveitum sumstaðar allgott mjólkurfé,
eink-um þó fyrir vestan Gilsfjörð. En sunnan til i Strandasýslu
og hór i Dalasýslu voru menn þá farnir að sækjast eftir
r
holdafé, og færðist sú alda smám saman vestur eftir. A
fyrstu árum minum hér sá eg nokkrar ær úr Gufudalssveit,
sem voru að öllu ólíkar fé hér i kring. Voru þær háfættar
og kroppurinn rýr, ullin toglitil og minni en á öðru fé. En
ærnar mjólkuðu 2—3 merkur i mál og sumar meira, voru
sórlega heilsugóðar og þoldu vel útigang. Hér um bil 25
árum siðar var ekki urmull eftir af þessu framúrskarandi
nijólkurféí.®) Guttormur prófastur Pálsson segir um ærnytir
i Múlasýslum: »Málnyta sauðfjár er næsta misjöfn á
Aust-fjörðum eftir landgæðum; til eru þær sveitir, þó fáar séu,
þar sem ærin mjólkar mörk i mál, að minsta kosti fyrsta
mánuðinn eftir fráfærur; aðrar þar sem þrjár ær gera einn
pott i mál og enn aðrar þar sem ærin mjólkar ei nema pela;
til eru og svo mögur. lönd, að 3—4 ær mjólka ekki yfir
mörk i mál mestan hluta sumarsins; mun þó fjárkynið
ef-laust eiga nokkurn þátt i þessu«.3)
Á siðustu árum eru menn dálítið betur en áður farnir
að athuga nythæð ásauða og hafa nokkrar skýrslur þar að
lútandi birst i timaritinu »Freyr«. Sýnir það sig nú sem
’) Búuaðarrit XXII, bls. 112-113. Samkvæmt Frey IX, bls. 63
mjólkuðu 156 ær i Möðrudal 1911 3 vikur eftir fráíærur 286 j>d. á dag
eða tæpa mörk í mál. Ur þessari mjólk fékst 24 pund af smjöri. 26
pd. af mjólkurosti og 12 pd. af mysuosti. Eftir höfuðdag voru ærnar
mjólkaðar einu sinni á dag. A Hornströndum gera ær mikið gagn og
eru mjólkaðar lengi fram eftir, en þær eru fáar á hverjum bæ; 1886
sá eg á einum bæ á Hornströndum 5 stúlkur vei-a að mjólka 13 ær,
en þar var líka margbýli (Ferðabók f. Th. II, bls. 92).
*) Búnaðarrit XXII, bls. 105—106.
3) Fjallkonan XV, 1898, bls. 4.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
