Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Vetrarhirðing sauðfjár 343
sern þeir eru mjólkaðir, en annars gengur öll sumarvinnan
i að safna heyforða handa skepnunum til vetrarins.
Fjárhiís.1) Pegar á landnámstið urðu menn þess varir,
að það var i mörgum héruðum óhjákvæmilegt að hýsa
sauð-fénaðinn að vetrinum, að minsta kosti með köflum, og frá
þvi er sögur fyrst gerast, er getið um fjárgeymslu og
fjár-hús. t>ó fjárhús væru almenn i fornöld, þá voru þau engan
veginn til alstaðar og viða ónóg; i sumum hóruðum voru
þau fá eða engin, einkum sunnanlands, menn létu sér nægja
ýms skýli, fjárborgir, skjólgarða, hellra o. fl. Petta
fjár-húsaleysi átti eðlilega mikinn þátt i því, að illa fór í hörð-
r
um árum. A Norður- og Yesturlandi mun jafnan hafa verið
sæmilega mikið af fjárhúsum, þó sumstaðar hafi ekki verið
hægt að hýsa allan fénað. I ýmsum sveitum á Suðurlandi
voru fjárhús til á 18. öld, en víðast of lítil og illa þakin,
segir Hastfer, aftur hrósar hann garðahúsunum norðlenzku.’)
En í sumum sveitum sunnanlands og viða á Austurlandi
vantaði flest eða öll fjárhús fram á 19. öld. Sveinn Pálsson
segir 1793 um Suðursveit, að fjárhús sóu þar hvergi til, en
að eins fjárborgir, fé kemur aldrei i hús og er aldrei gefið
nema lömbum. Sóknarlýsing Stafafellssóknar i Lóni 1842
lýsir vel hvernig ástandið var i sumum sveitum framan af
19. öld. Þegar Björn prestur Þorvaldsson kom að Stafafelli
’) Helstu ritgerðir um fjárhús: Einfaldar reglur um
fjárhúsa-byggingu og sauðfjárrækt (Bóndi I, 1851, bls. 4-10, 17-19,33-36,49
—54). Um fjárhús (Hirðir I, 1857, bls. 16, 22—24, 27-28). Hýsing á
fénaði (ísafold 1890. nr. 84, bls, 334—335). Benóní Jónsson: Um [-fjár-húsab}-ggingar-] {+fjár-
húsab}-ggingar+} o. fl. (Búnaðarrit IX, 1895, bls. 81—107), Siguröur
Sig-urösson: Fá orð um fjárhús (s. st. X, 1896, bls, 73—79). Sigurður
Stefánsson: Nokkur orð um fjárhúsabyggingar o. fl. )s. st. XVI, 1902,
bls. 216—229). Jón Pórðarson: Athugasemdir um fjárhúsabyggingar
(Fjallkonan 1904. bls. 149-150, 187—188). Baldvin Eggertsson: Nýtt
fjárhúsalag (Freyr II. 1905. bls. 66—68). Auk þess eru ýmsar
bend-ÍDgar um fjárhúsbyggingu í flestum hinum almennu ritum um
sauð-fjárrækt. Flestum umbótakröfum, sem enD eru á dagskrá, hefir oft
verið hreyft í meira en hálfa aðra öld, og er furða, hvað litil áhrif
leiðbeiningarnar hafa haft.
2) F. W. Hastfer: Hugleiðingar um stiptun eins vel tilbúins
Schæfferies. Kmhöfn 1761. bls. 38.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
