Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
36S
386 Sauðfjárrækt
um á Breiðafirði og Eggert Ólafsson getur um næman
fjár-sjúkdóm, sem þá gekk við Arnarfjörð, og var kallaður
»svarti dauði«, og segir Magnús Ketilsson að það sé
bráða-pest.1) Bráðapest nefnir Eggert Olafsson lika i Borgarfirði,
en það er auðsjáanlega annar sjúkdómur. Sama árið sem
fjárkláðinn fór að ganga á Suðurlandi 1762, er líka getið
um annan sjúkdóm í fé, sem líklega hefir verið bráðapest.
Pá er sagt í annálum að verið hafi »fjárdauði mikill syðra,
sumir mistu nær alt fé sitt og var varla ætt, þar alt varð
helblátt. A sumum bæjum til fjalla og afdala mistist litið,
en þó voru þeir fáir syðra«. Enn fremur getur sami annáll
um það sóttferli á sauðfé, er samtímis gekk viða, að »lungun
urðu bláflekkótt og þrútin, lungnablaðkurinn(!) slóst fram í
hálsinn, dróst svo upp af vesöld, og dó svo útaf, sumt dróst
lengi, sumt dó strax«.2) Þess er enn fremur getið, að
bráða-sótt kom upp undir E^’jafjöllum 1790 og gekk siðan i
Ham-arsfirði eystra 1793 —1795, fórust þar um vorið 1795 þrjú
stór hundruð fjár, sem datt niður sjálfdautt og var
sam-stundis helblátt.3)
Af vanalegum sauðfjárkvillum eru ýmsir nefndir i rit-
um Magnúsar Ketilssonar og Eggerts Olafssonar,4) þar á
meðal höfuðsótt, sem Magnús Ketilsson segir að hafi verið
læknuð með þvi að skera aftan af rófu kindanna,5) lika
nefnir liann niðurfallssótt eða »snertur«, fjörufall, júgra-
bólgu, lifs}’’ki, lungna- og lifrarsótt, njálg. snjóblindu o. fl.,
einnig nefnir Eggert Ólafsson sérstaka bráðasótt í Borgar-
firði, sem fyr var getið, og heldur Jón Sigurðsson það hafi
t
verið uppþemba eða bumbusótt. Jón Olafsson frá
Grunna-vik getur þess. að 1728 hafi á Vestfjörðum verið það sótt-
l) M. K. Sauðfjárhirðiug, bls. 158-160. Ferðabók E. Ól. bls. 526.
’) Breiðafjarðarauuáll Hrs. J. S. nr. 39, Fol.
3) Minnisverð tíðindi I, bls. 158. Árb. Esp. XI, bls. 77, 78.
4) M. K. Sauðfjárhirðing, bls. 157—168. Ferðabók E. Ól., bls.
209-213.
5) I Sóknarlýsingu Aðalvíkur 1847 er sagt, að sumir lækni þar
skjögur í sauðfé með þvi að kippa burtu einhverjum tilteknum lagði
undir öðrum bóginum, en mænusótt með því að taka einn eða tvo
liði aftan af rófunni og láta blæða.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
