Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
BEFOLKNING.
hvilke begrebet uhyrlighed gjerne er forbundet, som naar de
haler øer sammen og kaster klippestykker over Sognefjorden.
Der er et eventyr fra Søndfjord om «guten, so støypte
tinnauge te trolle», hvilket eventyr hidsættes her, fordi det har
sin rod i samme sagn, som Odysseen fortæller om Odyssevs og
hans besøg i kyklopen Polyfems hule.
Fortællingen var allerede i middelalderen velkjendt i
Norden ; den er optaget i noget forskjellig skikkelse i tre forskjellige
sagatekster: i Mariusaga, i Rolv Gautreksøns saga og i sagaen om
Egil og Asmund (Fornaldar søgur III).
De to første sagafremstillinger er literære bearbeidelser af
udenlandske originaler, men den sidste hviler tydelig paa det
samme norske eventyr, hvis nutidsform i Søndfjord nedenstaaende
prøve viser os. Denne — man kan kalde den norske
omformning af Polyfemsagnet — lever endnu paa folkemunde i
adskillige norske og nordsvenske bygder og er ogsaa alt i gammel tid
tilegnet af finnerne (se Friis: Lappiske eventyr, nr. 27).
Vort eventyr om «guten, so støypte tinnauge» er interessant,
fordi det viser os grundlaget for vedkommende episode i den
islandske saga om Egil og Asmund.
Guten, so støypte Tinnauge te Trolle.
Da va eit Troll so hadde tekje ein Gute; han hadde stole
haanaa, tvila eg; men Guten va ein Oskefisl. Daa han hadde
vo mæ Tussen eit Bil, vart han ratt leie taa seg, men kor sku
han aa? han kunde ’kje kome vekk. Jau ein Dage dar tok han
Tussen sin Katte, aa ståk Augaa ut paa haanaa aa sette so
Tinnauge inn atte ista’en. No kunde ’kje Katten sjaa, men fo’r
rundt alle Vegje, so han va galen. Daa segje Tussen: «Eg
kann ikkje anna tru, helde Katten maa sjaa eitkvert, sia han fær
so.» «Ja,» segje Guten, «han gjere nok da, han ser fulla baade
Sylv aa Gull.» Tussen tykte, da sku væ væl, um han hadde
slike Auge han aa. Guten meinte, da kunde dar nok verte Raa
mæ. Han te støype Tinnauge aat Tussa, stakk so ut dei andre,
aa sette inn dei nye, men daa kunde ’kje Tussen sjaa Smitt
held Smule. Tussen tenkte mæ seg sjøl, at Guten sku ba atte
ditte Fantestykkje sitt, aa daa segje han da mæ haanaa ein
Dage, at dei fekk gaa late ut Gjeitenne. Aa ja, dei so gjore.
Daa dei kom te Floren, gikk Guten inn, men Tussen sette seg i
Dyra, fy han tenkte, han sku take Guten, naar han gikk ut.
Han kunde ’kje kome te da heldest, mæ di at Guten jamt
leidde haanaa itte ei laang Jønnstaang. No slapp Gjeitenne ut;
bære den store Bjellebukkjen va atte. Dar tok Guten aa slagta
haanaa, drog yve seg Skinne, hengde Bjella um Halsa aa ropte:
41 — Nordre Bergenhus amt.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
