Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Åttonde häftet - Arne Garborg 1851—1921. Av Olav Midttun
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Arne G ar b o r g
for at ein kunde faa nytta det norske
folkemaalet fullt jamstelt med det
van-lege norsk-danske bokmaalet, og paa
månge umraade i samfundslivet vaart.
Kvinna skulde faa jamgod rett med
mannen og större fridom innum
ekteskapet og lettare höve til skilsmaal. Det
var strid for »fri kjærleik» som skulde
minka paa sedlöysa og den offentlege
hyklarskapen paa det moralske umraadet.
I kunsten skulde ogso sermennet koma
meir til sin rett og faa veksa friare og
skapa sin kunst etter sitt eige huglynde
utan aa vera bunden av ymse estetiske
teoriar og skular.
I alle desse leider har Garborg vore
med og stridt for frigjering. Og ikkje
berre so at han har vore med, nei, han
har vore ein av dei fremste
stridsmen-nene, endaa so rik denne tidi nett har
vore paa store menner paa ymse
umraade. Garborg har vore med og rudt
upp i alt det utlevde og foraldra i
samfundslivet vaart og lufta ut og fört eit
friskt pust inn yver det fraa det
europeiske aandslivet. Han har hjelpt til
aa draga folket vaart med inn i det
aal-menne tankestraumdraget. Dette har
vore ei livstrong for han, ei personleg
uppreist og frigjering. For han segjer
sjölv ein stad, at han var född i det
17de hundradaaret og maatte bryta seg
fram til eit moderne liv, gjenom
rasjonalismen og revolusjonen, gjenom
hund-radaars kulturvokster og tenkjing.
Naar han, bondeguten fraa Time
sokn paa Jæren, kunde greida det, skriv
det seg fyrst og fremst fraa den store
givnaden hans, dei rike evnone, den
harde malmen i huglyndet hans og den
faste vilje og seige trott hjaa han.
»Heit aand maa hava eldfast ved; ho
brenner snart ein stakkar ned.» Han
Arne Garborg student.
har ein serlagd gruvlarhaatt som ikkje
gjev seg, fyrr han har funne ei
fullnög-jande löysing paa problemi, og han
kjenner eit sterkt ansvar for sine
medmenneske og deira livsvanskar. Hadde
han ei kjensle av at ein veg var utrygg
for folket, at det laag noko ugreidt fyre,
maatte han sjölv gaa der, maatte han
sjölv röyna det ut.
Han var fraa fyrste ferd uvanleg
full-rusta og velvæpna, so han vart ein
fuliför stridsman for sine meiningar. So
liten og underleg veik og uvisleg han
ser ut kroppsleg, vert han ei kjempe,
naar han fær penn i hand. Og han har
so månge hjelperaader: han er fin lyrisk
diktar, rik paa kjensle og medkjensle,
der er varme og glo i hans hug, og
det gjev eld til hans harm. Han kann
skriva roleg, utgreidande, med sakleg,
klaar provföring, som etterkvart samlar
Höve—tillfälle. Sermenne—individualitet. Nett—just (netop). Givnad—begåvning. Trott
—uthållighet. Gruvlarhaatt—grubblarsinne. Livsvanskar—svårigheter i livet. Ugreidt—outredt.
Uvisleg—oansenlig. Provföring—bevisföring.
419
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
