Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Åttonde häftet - Arne Garborg 1851—1921. Av Olav Midttun
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Olav M idt tun
den, einsemdi i skogen. Han som fyrr
i bökene sine snautt har öfra naturi ei
line, skriv no noko med dei finaste,
fagerikaste og stemningsfullaste
natur-skildringane me har, i »Kolbotn-brev».
Han fortel friskt og livleg um sine
daglege sorger og suter og byrtar det
skiftet det no vert hjaa han. Det er den
ævelege, urikkandc, ubrigdande naturi
som no möter han.
>Ein fær det med Ro og Tolmod
heruppe-Det er Högfjelle som gjer det, trur eg.
Stödt og fast stend det gjenom Tidir og
Endelöysur. Rikkar seg ikkje. Stormar kjem
farande som dei vilde velte Vei di; Tora skang
rar og smell; Is legg seg og losnar med Brot
og Brak; Flaumar flyg upp og flyt burt; Vinter
og Vaar og Sumar og Haust fer og kjem att;
Fjelle stend. Sol, Maane og Stjernur sveiver
seg og sviv; Skogen veks til og rotnar burt;
Elvar grev seg Veg og Vatn gror til Myr; Myr
vert Aakr og Aakren vert Heid; Fjelle stend,
Ættir og Folkeslag skifter, aukar og minkar,
sjuknar og frisknar, födest og döyr; Åldrar og
Ævur kjem og kverv; Fjelle stend. Sistpaa
vert ali denne Skifting so lite sætande. Inkje
aa bry seg um. Det er Utside og Skapnad
som skifter. Skodde og Sky som sankar seg
og spreidest; Grunnen, Grunnlage er som det
var og veit som det er; me liver i Æveheimen-
So sig det innpaa oss, dette endelause
Tolmod som aldri hastar. Det er so stutt fraa
Aar og til Aar. Desse Skyflokane som samlar
seg spreidest snart; og so er det som fyrr att.»
Ein lærer seg til aa taka det med
ro, byhasti gjeng av ein. Sumtid er
han reint dagvill og oftare timevill.
For klokka staar, og almanakk har dei
ikkje. Han tek til aa gjera
»gagns-arbeid» paa jordi.
»Og daa trivst eg. Aa, det er godt for
slik ei Bok-Krökle aa faa fikte eit Grand med
Spade og Grev; kann ein ikkje faa anna gjort,
so fiktar ein daa so lenge til dess ein fær drivi
ut dei Djevlane som kallar seg Tankar; dei
kjem so burt for meg at eg hugsar deim ikkje
meir. I Staden vert Hugen min fyllt med
Sumardis og Sumardraum; eg gjeng i eitt med
Livet kring meg. Aldri forstend du
Fugle-kvitring og Gaukegal og Bjölleklang i Lidom
og Hauking fraa Högdi og Rauting og Rop
fraa Aas og Fjell og Bekkjesikl og Skogsus
og Surring av Humle og My og Fly, — aldri
forstend du det so godt som naar du stend
med Hakke og Spade og driv paa so din
Visdom somnar av; ali igjenom vert du roleg og
trygg; Sumardagen med sine varme Angår av
Jord og Vokstr og Myr og Skog sviv deg
gjenom Hugen lett og Ijos og frisk og god som
Guds eigen Ande.
Det er noko anna enn aa sitja og kline med
Blekk, — um det elles maa vera einkvar til
det au, veit du. Eg vil berre spyrja deg kva
du yil gjeva meg for den Maaltrosten som sit
her ned i Björkelidi og lær og snakkar og
plistrar og syng, og fær svar av Ven sin der burti
Holmen, burtanum Sunde, — held paa utetter
Kvelden so Lufti bivrar av Song, og det Song
som ein ikkje tarv klappe til? Gjev du meg
alle dei vene Dikti som er skrivne i Verdi
fraa Sakuntala og Kalevala til Maeterlinck og
Verlaine? — Stakkars deg. Hev du kje meir
aa gjeva, so gakk heim og legg deg; det vert
ingin Handel med oss.»
Han held uppgjerd med mykje av
det han fyrr hadde fikta med, i »Trætte
Mænd», og syner kor det er tomt og
faafengt. Livet vert tomleik paa
tomleik, vanitas vanilatum. Og han greider
upp med den dogmatiske
fritenkjarska-pen. Paa mange maatar er han ikkje
betre enn den dogmatiske kyrkjelæra;
han er like einsynt og systemriden. Ein
maa nok djupare inn, og han legg fram
det religiöse som det ovrar seg reint
instinktivt, som ein ikkje kann raada med
tanken. Han legg det fram slik som
det nærast har verka i far hans og han
sjölv i hans barndom og ungdom, i ali
tvil, angest og otte som jagar og piner
Einsemdi—ensamhet. Suter —bekymmer. Byrta—klarlägga. Urikkande—orubblig.
Ubrigdande—oföränderlig. Endelöysur—evigheter. Tora—åska. Flaum—vårflod. Ævur—evigheter.
Kverva—försvinna. Sætande—att fasta sig vid. Skodde—dimma. Siga—glida, komma över en.
Stutt—kort. Bekkjesikl—backens porlande. Angår—ångor, doft. Einkvar—en eller annan.
Maaltrost—taltrast. Plistra—vissla. Uppgjerd—uppgörelse. Övra seg—yttra sig.
426
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
