Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Bilag - IV. Résume du text danois
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
k e n n u n g s o w o h l u n ter d en F a c h le u te n , d ie se in e n a u sg e z e ic h -
n e te n H o lz k o n str u k tio n e n ih re A u fm e rk sa m k eit s c h e n k te n , a ls
b ei d em P u b lik u m , w e lc h e s sic h iib er d en fe stlic h e n u n d farb en -
p rå ch tig en A u fb a u freu te. D ie A u sste llu n g sb a u te n w a r e n g en a u
a u f d e m se lb e n G elå n d e au fgefiih rt, a u f w e lc h e m sp a ter d as R a t-
h a u s sich er h e b e n so llte (F ig. 54). B e i der en d g u ltig e n K on k u rren z,
w e lc h e a u f d ie S k iz zen k o n k u rre n z fo lg te, g e w a n n M artin N y r o p
zw a r n ic h t d en er sten P r e is , ab er se in P ro jek t w u rd e d o ch m it
der h o c h ste n A u sz e ic h n u n g b elo h n t, u n d m an b e s c h lo s s , d a ss er
ein n e u e s P ro jek t a u sa rb eiten so llte (F ig. 44. 45. 55. 56). D ie s e s
w a r im Jah re 1892 fertig. D ie S ta d tv e r w a ltu n g iib ertru g ih m dar-
a u f im J u li d e sse lb e n J a h res d en B a u d es n e u e n R a th a u se s. D ie
B a u su m m e w u r d e a u f 3 7 «M illio n en K ro n en v e r a n sc h la g t, a lso a u f
ca. ein e M illio n K ro n en m eh r a ls u rsp riin g lich a n g e n o m m e n w ar.
U n ter N y r o p a rb eiteten a ls B a u fiih re r der A r c h ite k t E m il Jor-
g e n se n . D er stå d tisc h e In g e n ie u r G. C. C. A m b t h atte die L e itu n g
d er In g en ie u r a rb eiten . A m 10. D ez em b er 1892 w u r d e d er erste
S p a te n stic h g eta n , am 21. J u n i d e s fo lg e n d e n J a h res w a r die A u s -
g ra b u n g d e s B a u g r u n d e s b e e n d e t, u n d am 22. N o v e m b e r w a r e n
die F u n d a m e n te g eleg t. A m 28. Ju li 1894 w u r d e der G r u n d ste in
im u n te r ste n K ellerra u m d e s T u r m e s g e le g t, im S o m m er 1898
w a r d ie H o lz k o n str u k tio n d e s T u r m h e lm e s g erich tet, ab er erst im
J a n u a r 1899 w a r die K u p fe rb ed a ch u n g d e sse lb e n h e r g e ste llt, s o -
d a ss die G eriiste en tfern t w e r d e n k o n n ten . D er K o p e n h a g e n e r
R a th a u stu r m ist d er h o c h ste T u rm in D an em ark . S e in e H o h e
v o m S tr a sse n n iv e a u b is zur S p itze der W e tte r fa h n e b etragt
105,61 m.. w o v o n 67,32 m. a u f d a s M a u erw erk k o m m en . D er
T u rm h at ein 4,55 m. h o h e s F u n d a m e n t a u s B e to n , d e s s e n o b erste
F la c h e 3,14 m. stark ist. D a s G ew ich t d es T u r m e s h at m an a u f
5 M illio n e n 285,500 kg. b erech n et. D ie S ta rk e der M au er ist u n te n
2,35 m ., o b en am G e sim s 1,18 m. Im In n ern d e s T u r m e s b efin d e t
sic h a u sse r d er „B iirgertrep p e" , w e lc h e die v e r sc h ie d e n e n S to c k -
w e r k e im V ord er- u n d im H in te r -G e b å u d e m itein a n d er v e r b in d e t
(F ig. 80-87. 90. 91), d a s m it e le k tr isc h e r K raft g etr ie b e n e U h rw e rk ,
w e lc h e s n a ch a u s s e n n a ch a llen v ier S e ite n Z ifferblatter hat. Im
T u r m h e lm sin d die fiin fG lo c k e n a n g eb ra ch t, w e lc h e n a ch je d e m
V ie r te lsc h la g u n d a u sserd em u m 6 u n d u m 12 U h r ihr h a rm o n i-
s c h e s S p ie l er to n en la sse n (F ig. 86-88).
A b g e so n d e r t v o m R a th a u s d u rch ein e k u rze S tr a sse h in ter
d e m se lb e n lieg t n e b e n d er H a u p tfe u e r w a c h e ein k lein e r G e-
b a u d e k o m p le x , w e lc h e r d a s K e s s e lh a u s , d a s die H e iz u n g d e s
R a th a u se s b eso rg t, u n d d en S ta ll flir die P o lizeip ferd e e n ih å lt.
D ie s e B a u lic h k e ite n (F ig. 104-109) k o n n te n im H e r b st 1899 in G e-
b ra u ch g e n o m m e n w er d e n . S c h o n 1896 w a r iib r ig e n s d er g a n ze
R a th a u sb a u u n ter D a ch , ab er erst im L au fe der Jah re 1900 u n d
1901 k o n n te n die sta d tisc h e n A e m te r in ih re n e u e n R a u m e e in -
zieh en , u n d im J a n u a r 1903 k o n n te n die S ta d tv e r o r d n e te n d en
S itz u n g ssa a l im M ittelg eb a u d e in G eb ra u ch n eh m en . A ls e n d -
lich a u ch der F e stsa a l v o lle n d e t w a r, k o n n te die S ta d t K o p e n -
h a g en d ie E in w e ih u n g ih res n e u e n R a th a u se s am 12. S e p te m b e r
1905 fe stlic h b eg e h e n . B e i der e n d g u ltig e n A b r e c h n u n g zeig te
e s s ic h , d a ss d ie D u rch fiih ru n g d e s R a th a u sb a u e s im g a n zen
6,804,352 K ro n en g e k o ste t h atte. In d ieser S u m m e ist je d o c h d er
W e r t d e s B a u g r u n d e s ein b eg riffen , der a u f a n n a h ern d 2 M illio n en
K ro n en a n g e se tz t ist, u n d die H e r ste llu n g der U m g e b u n g e n d es
R a th a u se s, w e lc h e g e g e n ein e h a lb e M illio n g e k o ste t hat. D a s
u r sp r iin g lic h e P ro g ra m m h a tte v erla n g t, d a ss der A r c h ite k t a u ch
V o r sc h la g e m a ch en so llte fur die A n la g e d er U m g e b u n g e n . V o r
d er F a ssa d e d e s R a th a u se s u n d d em k le in e n V o rp la tz an der
F a ssa d e (F ig. 224.225.273.274) h at N y r o p ein e V ertiefu n g a n le g e n
la s s e n m it g em u ste rte r P fla ste r u n g , die so g e n a n n te „ M u sc h e P ,
w e lc h e d en U m sta n d v er b e rg en so li, d a ss d er P la tz v o r d em R a t-
h a u se g e g e n d ie s e s e tw a s g e n e ig t ist. A n der s iid w e s tlic h e n L a n g -
se ite d e s R a th a u se s b efin d et sic h ein e G a rten a n la g e, die v o n d em
L a n d sc h a ftsg å r tn e r E d u a rd G la sel a u sg efiih rt is t, u n d d ie a u f
drei S e ite n e in g e fa sst w ird v o n ein em h o h e n G itter m it E ck p a -
v illo n s. A u f d em P la tz z w isc h e n der „ M u sc h e P u n d d em G arten ,
v o r d er n o r d lic h e n S c h m a lse ite d e s G a rten s, ist ein B r o n z e sp r in g -
b ru n n en , d e r „ D r a c h e n b r u n n e n “, errich tet (F ig. 162-169), der n a ch
M o d e lle n d e s A r c h ite k te n T h o r v a ld B in d e sb o ll u n d d es M alers
J o a k im S k o v g a a r d a u sg efiih rt w u rd e. W e n n m an v o n d er o b e n -
g e n a n n te n g e sa m te n B a u su m m e a lle s a b rech n et, w a s n ic h t u n -
m ittelb a r zu m R a th a u s s e lb s t g eh o rt, so b elau ft sic h die S u m m e
fiir d en B a u u n d die A u s s ta ttu n g d es R a th a u se s a u f ca. 4,700,000
K ro n en . U n ter d en k iin stle r isc h e n M itarb eitern N y r o p s m iisse n
die B ild h a u e r A n d e r s B u n d g a a rd , w e lc h e m der g r o sste T e il d er
p la stisc h e n Z u ta ten in G ran it v er d a n k t w ird (F ig. 68-72.82.84.119.
126. 175-77. 179. 190-91. 227. 237-39. 282-83), u n d d er D e k o r a tio n s-
m aler J e n s M o ller-J en sen g e n a n n t w e r d e n , w e lc h e r die m aleri-
sc h e A u sta ttu n g d er K orrid ore etc. g e le ite t h at (F ig. 142-149).
D ie D e k o r a tio n e n , d eren M o tiv e oft d em P fla n z e n - u n d d em n ie-
d eren T ie r le b e n d e s M eeres e n tn o m m e n sin d , w u r d e n in W a s -
serfarb e a u f d en tr o c k e n e n P u tz g em a lt (al se c c o ).
A ls d er e n d g iiltig e E n tw u r f N y r o p s in der S ta d tv e r o r d n e te n -
v e r sa m lu n g zu r o ffe n tlic h e n V e r h a n d lu n g sta n d , h ielt m an sic h
d ariib er a u f, d a ss d er E n tw u r f n ic h t in ein em b e stim m te n h i-
sto r isc h u n d lo k a l g e s c h lo s s e n e n S til d u rch g efiih rt w ar. D ie s e s
ist in der T a t a u ch n ic h t der F ail. V o n d en W e r k e n d er d am a-
lig en u n d der e tw a s a lteren d a n isc h e n A r c h ite k tu r er w a rte te
m an , d a ss sie d a s G ep rage d e s e in e n od er a n d eren b e stim m te n
iib erlieferten S tile s tra g en so ilte n . A b e r in N y r o p s E n tw u r f er-
k a n n te m an d eu tlic h e E in flu sse n o r d ita lie n isc h e r B a c k ste in g o tik ,
u n d d er H a lb sto c k m it d em ru n d en B o g e n fr ie s, der d en V o rd er-
b au o b en a b sc h lie sst, ist ein M o tiv , w e lc h e s der K u n stle r ein er
G ru p p e d a n isc h e r b u rg a rtig er G eb a u d e d e s 16. J a h rh u n d ert e n t-
n ah m , w a h r e n d d ie G e sta ltu n g d er F e n ste r r e ih e im H a u p tg e -
s c h o s s o ffen b a r a u f M o tiv e n o r d isc h e r R e n a issa n c e zu riick zu -
fiih ren ist. Im S til d e s R a th a u se s w a r so m it w e d e r die E in h e it
d er Z eit n o c h d e s O rtes in n e g e h a lte n . A b e r o b w o h l m an m erk en
k o n n te — w ie ein er d er F a c h g e n o s s e n N y r o p s w a h r e n d d er D e -
b a tte in d er S ta d tv e r o r d n e te n v e r sa m m lu n g b e to n te — d a ss N y -
rop se in e A u g e n g eb ra u ch t h å b e, so k o n n te d o ch v o n u n m ittel-
b a ren E n tle h n u n g e n k e in e R e d e sein . E r h a tte e s v e r sta n d e n ,
d ie v e r sc h ie d e n e n E in d riick e m itein a n d er zu v e r sc h m e lz e n , so -
d a ss d er E n tw u r f s c h lie s s lic h ein g a n z p e r so n lic h e s u n d s e lb -
sta n d ig e s G ep ra g e erh ielt, w e lc h e s d er A u ffa ssu n g d e s K u n s t-
lers v o n ein em R a th a u se en tsp ra ch , w ie ein s o lc h e s in D a n e -
m ark s H a u p tsta d t a u s s e h e n m u sste .
D er G ru n d riss ist ein R e c h te c k , d e s s e n L a n g se ite n 127,11 m.
m e s s e n , w a h r e n d die L a n g e d er V o rd er seite 71,24 m., die d er
R iic k se ite 70,77 m. b etragt. D er V o rd erb a u , d a s e ig e n tlic h e H a u p t-
g eb a u d e , b e ste h t a u s e in em V o r h a u s u n d z w e i S e ite n fliig e ln , w e l-
ch e m it d em M ittelb a u d en iib e rd eck ten H of, die „ R a th a u sh a lle" ,
u m s c h lie s s e n (F ig. 223-40. 280). Im E r d g e s c h o s s u n d im e r ste n
S to c k im V o rd erb a u b efin d e n sic h A m ts s tu b e n ; im er sten S to c k
a u f d er e in e n S e ite d e s H a u p te in g a n g e s h a b en a u sse r d e m d er
B u r g e r m e iste r d er e r ste n A b te ilu n g u n d d er b etreffen d e S ta d tra t
ih re A m tsr a u m e ; zu d ieser A b te ilu n g g e h o r e n d a s S c h u lw e s e n
u n d die S ta tistik . A n d er a n d eren S e ite h a b e n der B u r g e r m e iste r
d er z w e ite n A b te ilu n g u n d d er S ta d tra t d e r se lb e n ih re R a u m e
(F ig. 230-32). D a s R e s s o r t d ie se s B u r g e r m e iste r s sin d die F in a n -
zen d er S ta d t. Im z w e ite n S to c k sin d d ie F e str a u m e u n d die G e-
sch a ftsz im m er d e s S ta d tv e r o r d n e te n -V o r ste h e r s u n d d es O b er-
p r a sid e n te n n e b st d en a n s to s s e n d e n V o rzim m ern (F ig. 250-78).
D a s H in te r g e b å u d e b e ste h t a u s e in em Q u erb au u n d z w e i S e ite n -
flu g eln , w e lc h e m it d em M ittelb a u d en o ffen en m it G a rte n a n la g en
v e r se h e n e n H o f u m s c h lie s s e n , der d u rch ein E in fa h rtsto r in je d e m
der S e ite n fliig e l zu g a n g lic h ist (F ig. 171-78. 281). D a d a s G ela n d e,
w e lc h e s d as R a th a u s u m g ieb t, v o n v o r n n a ch h in te n ab fallt, ist die
E ta g e d e s H in te r g e b a u d e s, die d em K e lle r g e sc h o ss d es V o rd er g e-
b a u d e s en tsp rich t, ein e P a r te r r e -E ta g e , w e lc h e flir S c h r e ib stu b e n
etc. b en u tzt w e r d e n k a n n . D a s H in te r g e b å u d e ist iib erh a u p t d er
e ig e n tlic h e A r b e itsb a u , in w e lc h e m sic h die m e iste n K o n to re b e -
fin d en . H ier b e fin d e n sic h a u sse r d e m d ie A m tsr a u m e d e s B u r -
g e r m e iste r s d er d ritten A b te ilu n g (d e sse n D ie n tsb e r e ic h d a s
A r m e n w e s e n ist) u n d d e s S ta d tr a te s u n d d es B u r g e r m e iste r s
der v ie r te n A b te ilu n g , d es „ te c h n isc h e n B u rg erm eisters" n e b st
S ta d tra t (F ig. 130-60). A lle A m tsr a u m e im R a th a u se sin d m it
D e c k e n in F o rm fla ch er g em a u erter T o n n e n g e w o lb e v e r se h e n ;
d er F u s s b o d e n ist e n tw e d e r m it B r e tte r d ie le n o d er a u f ein em
B e to n g r u n d m it L in o le u m b eleg t.
Im K eller, im E r d g e s c h o s s u n d im e r ste n S to c k d es M ittel-
b a u e s b efin d e n sic h d a s A r c h iv d e s R a th a u se s u n d ein M u -
se u m ssa a l, im z w e ite n S to c k im N iv e a u m it d en F e str a u m e n
d e s V o r d e r g e b a u d e s d er S a a l d er S ta d tv e r o r d n e te n , in w e lc h e m
d ie se in G e m e in sc h a ft m it d em M a g istra t ih re o ffe n tlic h e n S it-
z u n g e n a b h a lte n (F ig. 243-44). M it g u tem B e d a c h t h at m an d iesem
S a a l se in e n P la tz in der M itte d er g a n zen B a u a n la g e g e g e b e n iib er
d em A r c h iv u n d d em M u se u m ssa a l: die le b e n d e G e g e n w a r t b e -
fin d et sic h iib er der V e r g a n g e n h e it (F ig. 210-21). D ie F e n ste r sin d
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>