Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
554
ÖRNEFNI OG GOÐORI) í RÁNGÁR 5ÍNGI.
sagt. Lítt mögulegt mun vera að gizka á með neinni vissu,
live iöngum tíma fyrir landnámstíð flóð þetta liafi komið, en
þar á tíundu öld var, eins og Njáls saga skýrir frá, bygðr bærinn
Ossabær handa Höskuldi Hvítanesgoða, þá hefir sandalda sú hin
mikia, sem Ossabær var bygðr á, verið að líkindum öll grasi
vaxin, og þar sáði Höskuldr korni í Höskuldargerði; þá sýnist
vart minna mega til taka, en hlaupið hafi komið hérumbil 1000
árum fyrir iandnámstíð, því vart hefði á skemmra tímabili getað
orðið byggiieg jörð ofan á jökuisandi þessum. Af því þar hefir
verið þur jarðvegr, liefir liann ekki þolað margra alda frost og
harðviðri, og því var jarðvogr þessi farinn að blása upp þegar á
seytjándu öid, og snemma á átjándu lagðist Ossabær hinn forni
algjöiiega í eyði. Mikiu ýngra mun jökulhlaup það vera, sem
farið hefir fram úr Sólheimajökli, og hefir myndað Skóga- og
Sólheima-sand; jökulhlaups þessa er getið í Landnámu, í tíð
þeirra Loðmundar og prasa, það mun hka vart síðar verið hafa,
því eins miklar líkur eru fyrir, að jökulhiaup þetta hafi komið
nokkru fyrir landnámstíð, en það hafi verið í sögunni sag’t þeim
prasa og Loðmundi til ágætis um kunnáttu þeirra i fornum
fræðum, að þeir liafi veitt jökulhiaupi þessu hvor á annan. Hoizt
lítr út fyrir, að jökuihlaup þotta hafi komið í eitt skipti, þó
sum-ar fornar sagnir segi, að þar hafi komið tvö eða fleiri, og síðast
hafi það verið á fjórtándu öld, þegar flestir austrjöklar lilupu
fram og brunnu. J»að getr og líka vei verið, að á þessu
tíma-bili hafi komið jökulhlaup, sem hafi farið fram úr farveg
Jökuls-ár, en af líkindum að ráða, eru bæði Skóga- og Sólheima-sandar
mikiu eldri en frá þessu tímabili. En Landnáma og fleiri sagnir
sogja svo frá, að þegar Hjötieifr kom út híngað með íngólfi, og
bygði skála undir Hjörleifshöfða, fór hann um vorið að plægja
þar og sá korni, og þegar þræiar hans vildu svíkja hann, þá
nörruðu þeir þá Hjörleif í skóginn, til að geta drepið þar
Hjörleif og félaga hans. Sýnir þetta vottorð sögunnar, að á
þessu tímabih hefir í kríngum Hjörleifshöfða og á Mýrdaissandi
verið grasi vaxin jörð og skógar miklir, og að Mýrdals- oðr
Kötlu-jökuli hefir okki hlaupið þar fram moð vatnaflóði eða jökulhlaupi
jafnvei i næstu 1000 ár áðr á undan, og sýnist sem hér í hafi
legið huiin liönd forsjónarinnar, eins og mörgu öðru, eptir að
laudið fór að byggjast, að þá fór fyrst Mýrdais- eða Kötlu-jökull
að láta tii sín heyra, og hlaupa fram með vatnsflóðum og sand-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
