Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
594
HIRÐSTJÓRA. ANNÁLL. 606
öngvu betra eða áreiðanlegra en önnur hirðstjóratöl, nema
miður sé1).
Eg gat þessara hirðstjóratala mest til að sýna, hvað
rit-höfundar hafa verið á reiki með, hvar þeir ættu að byrja
hirð-stjóratölin, enda var það enginn hægðarleikur. Frá því um 1300
og fram á 15. öld að minsta kosti úir og grúir svo af
umboðs-mönnum kóngs og valdsmönnum á íslandi, að varla mun vera
hægt að henda reiður á með nokkurri vissu, hvern eða hverja
megi nefna hirðstjóra nafni fremur öðrum í það og það skiptið, eða
með öðrum orðum að semja nokkurn veginn áreiðanlega
hirðstjóra-röð. Raunar stendur opt í annálunum, að þeim eðaþeim manni
hafi verið skipaður sá og sá fjórðungur, og er af því að ráða,
að sjaldan eða aldrei hafi einum manni verið skipuð yfirsókn
yíir alt landið, en einmitt við þetta eykst ruglingurinn. Auk
þess voru menn sendir iðulega til íslands að flytja þar kóngs
erindi, og er ekki hægt að sjá um marga þeirra, hvort þeir hafi
haft nokkur önnur völd á hendi eða ekki. Rithöfundar seinni
tíma áttu því næsta bágt með, eða þó heldur gátu ekld, skrifað
áreiðanlegt hiiðstjóratal yfir 13. öldina, eða þó lengur væri. Eg set
hér ágrip af hirðstjóratali því, sem stendur í handriti
Bókmenta-félagsins, og áður er getið, svo sem sýnishorn. Fyrst er nefndur
pórður Sighvatsson kakali (1247—59), þá Gizur jarl
forvaldsson (f 1268), þá Hrafn Oddsson sem hirðstjóri
yfir hálft ísland um 1271, og nokkru seinna forvarður
fórar-insson yfir hinn helminginn. 1280 var herra Ásgrí mur
|>orsteinsson skipaður hirðstjóri sunnan og austan með Hrafni,
’) Af því hirðstjóratal þetta er einkar fágætt, vil eg skýra dálítið
ná-kvæmar frá því her. Titillin er svona:
Gsn/ ©anbfErtifl Qtnnal/ SlCfe Sceng-Jperretg offser Qf-/Ianb, fiben
Sanbet forft íom unber 9lor»/gi? Srone, ©om oc $fcab ofte, eBer
naar bet/ í)aff»er bœrt fuoret unber ííongerne/ ©freffben/ 3tff ©nœfiiorno
Sorfœio/ SSÍanb.1 Slnno 1656. 24 Octobr./ Sprcntet ubt fiioBen^affn aff
©eorg Sampredit, / Qlar 1656.
Aptan á titilblaðinu og næsta blaði þar á eptir er tileinkun
Snæ-björn8 til Hinriks Bjelkes, og neðan undir stendur:
Slctum fiDtfiuboí ubi fiangabal SStanb. Stnno 1654, ben 9. Sunii
unberbanigft
©ncebiornug Sorfceug
S8Í-þá kenmr annállinn sjálfur, því næst ad Lectorem og seinast tvær
vísur á íslenzku til Bjelkes. Als er kverið 8 blöð í fjagra blaða
broti.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
