Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
54
SK.ÚLI LANDFÓGETI MAGNÚSSON. 62
skyldi. Skúli bauð þegar að láta sökina falla, að svo miklu
leyti, sem hann hefði að kæra til kaupmanns, og sama gerði
kaupmaður að því er ákærur hans snerti. Pundarinn var
rann-sakaður í Kaupmannahöfn að uudirlagi stjórnarinnar, og þar eð
ekkert var við hann að athuga, þótti stjórninni ráðlegast að láta
málið falla niður. J>ó var Skúla skrifað og honum boðið að
halda sér betur í skefjum framvegis og eigi áreita kaupmenn að
ástæðulausu1.
Eptir að Hörmangarafélagið hafði tekið við, var verzlunin
nokkurn veginn skapleg fyrst framan af; að minnsta kosti létu
íslendingar eigi almennt óánægju sína í ljósi. |>að var fyrst
eptir að Skúli hafði gengið í berhögg við Ovesen, en einkum þó
eptir 1750, að klogununum tók að rigna niður. Arið 1753 voru
mikil brögð að þes9u og komu víðsvegar af landinu klaganir um,
að félagið hefði tiutt allt of litla matvöru til landsins2. Til
Hólmsins kom það ár eigi meira mél en svo, að hver bóndi, er
lagði inn í kaupstaðinn 70 fjórðunga af harðfiski, aðeins fékk
hálfa tunnu méls, og þeir, er lögðu inn 30 fjórðunga, fengu eigi
nema fjórðung tunnu. Magnús amtmaður Gíslason og Skúli
landfógeti fóru fram á það við Lassen kaupmann á Hólminum
að hann léti eptir litið eitt, svo sem 20 kpds., af fiski þeim, er
hann hafði fengið um sumarið, svo fóik eigi félli niður af hungri,
en hann gaf beiðni þeirra engan gaum. Skýrir Magnús amtmaður
frá því, að kaupmaður neyti allra bragða, bæði blíðmæla og
hót-ana, til þess að æra út úr mönnum allan fisk þeirra, og á
slát-urshöfnunum herji kaupmenn sauði út úr mönnum fyrir
kram-vöru og glingur. fegar á veturinn leið varð ástand manna svo
ískyggilegt, að yfirvöldunum þótti hentast að taka til sinna ráða
og létu opna verzlunarhús á ýmsum höfnum landsins, og tóku
matvöru þá, er þar var fyrir, og útbýttu meðal þeirra, er
bág-staddastir voru. Stoðaði það þó lítið, því þar var óvíða um
auð-ugan garð að gresja. Gengu embættismenn að þessum
uppbrots-störfum uieð hálfum huga, því eigi þótti kaupmönnum sér annað
verr gert, en að verzlunarhúsinn væru opnuð og vörurnar
skoð-aðar og útbýtt meðal almennings. Hefur efiaust margt það verið
i verzlunarhúsunum, er þeim eigi hefur verið um gefið að kæmi
1 Sjá Rentekammerets Islandske, Færöiske og Grönlandske Kopibog
1755 No. 466.
J Sja Islandsk Journal 1753 No 1830, 18§2, 1833, 1902 o. fl.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
