Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
234
TJM STURLUNGU.
porvarðr og Önundr sekir. »En féránsdómar vóru nefndin,
segir sagan, »annarr á Möðruvöllum, en annarr á Laugalandi«,
heimilum hinna seku. Eyjólfr ler til fjeránsdómsins með flokk
sinn, enn þeir þorvarðr vóru eigi uppnæmir fyrir, heldur fara
þeir heiman að á móti Eyjólfi með fjölmenni. Enn þá gengur
Guðmundr dýri á milli með tvö hundruð manna og stillir svo
til, að hvorki varð neinn bardagi nje fjeránsdómar. »Ok fóru
menn við þat brott, þá er á dag vur liðit, þvi at þat var mælt
i lögum, at féránsdómsgögn shjldi fram komin, er sól væri í
suðri«. Hjer er á þrem stöðum þátíð (var, shjldi, vceri), og sýnir
hún, að þetta er skrifað eftir það, að hin fornu laga ákvæði
um fjeránsdóminn gengu úr gildi, enn það var, þegar Járnsíða
var lögleidd, á áruuum 1271—1273. f>að er engiti ástæða til
að a?tla, að þessum orðum sje síðar viðbætt, því að þau standa
í nánu sambandi við frásögnina og eru í öllum handritum. Hitt
væri í sjálfu sjer ekki óhugsandi, að einhver afskrifari, sem lifði
hætt að sækja til þess þings, enn farið til Hegranessþings. Reyndar
var hann skyldur til þess að lögum að koma á bæði þingin eða
senda annan mann i sinn stað með goðorð sitt, því að það
varð-aði útlegð eða fjörbaugsgarð og goðorðsmissi, ef goðar komu eigi
til öndverðs vorþings (Grágás, Konungsbók, útg. V. Finsens, I, 97.
bls.). Enn hann hefur sjeð, að þeir Önundr gátu ekki skipað neina
löglega dóma, þegar hanu vantaði, og gátu því hvorki sótt
Guð-mund þar fyrir fjarvistina nje haft nein önnur mál fram að
lög-um, og liins vegar hefur hann treyst því, að hann mundi geta
borið hönd fyrir höfuð sjer á alþingi með tilstyrk mága sinna, því
að hann var nátengdur Haukdælum — Gizurr Hallsson átti systur
hans Álfeiði — verið getur og, að Guðmundr hafi haft það sem
átyllu, að þeir þorvarðr og Önundr höfðu orðið sekir á alþingi, enn
því fylgdi goðorðsmissir, og að hann hafi kallað þá óhæfa til þess
að gera nokkur lögskil á vorþingi. fannig hefur Guðmundr
lík-lega komið því til leiðar með fjarveru sinni, að sóknarþing varð
ekki haldið að lögum. Enn fyrir þetta hefur haun víst líka mist
margan þingmann í Eyjafirði, þegar hann kom ekki á vorþing til
þess að halda uppi svörum fyrir skjólstæðinga sína. Með þessu
móti verða auðskilin háðsyrðijjþau, sem sagan hefur eftir
Lang-blíðingum um Guömund, að hann sæti á friðstóli uppi í Öxnadal,
og að þeir mundu «hlaða vegg í dalinn fyrir ofan ok neðan ok
tyrfa yfir síðan ok kasa þar metorð Guðmundar<. Tilefnið til
þess-ara orða, eins og sagan segir frá því, er næsta lítilfjörlegt, og
ósenni-legt, að hin umræddu frýjunarorð hafi eingöngu verið sprottin
af því.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
