Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
582
UM ÍSI.ENZK MANNANÖFN.
kugsuð sem skegg á öxinni, og er það ætlun sumra, að
þjóð-flokkr sá, er Langbarðar nefndist, bafi fengið nafn sitt af því,
að þeir hafi borið axir með löngurn byrnum, með því að vér
vit-um, að ýmsar þýzkar þjóðir tóku nafn af vopnum (Saxar af sax
= eineggjað og stutt sverð, Frakkar af frakka = böggspjót).
Barði gat því einnig þýtt þann, sem hefir öxi að vopni, en
ólík-legra er það en hitt. Nafnið er nú mjög fátítt meðal vor.
Ein-stöku samsett nöfn eru dregin af þessum stofni, svo sem
Hag-barðr, (Langbarðr)]), Ráðbatðr, en eigi eru þau nú tíðkanleg
meðal vor. í þýzku (gotn.P) finst Agobard (svo hét einn
erki-biskup í Lyon f 840). Svipað er nafnið Bárðr, sem allítt var í
fornöld, og finst enn víðsvegar uin land, þótt það sé ekki
al-gengt. En varla mun það vera komið af þessum orðstofni
(Barðfreðr = fþ. BarfridP), heldr er það dregið saman úr
Bár-oðr (Ln. III. 16, sem ritað er í útlendum árbókum á latneska
tungu Baretus, Baruthus), eins og f>órðr úr þóroðr = f>órröðr,
og mun vera sama nafn og hið fþ. Patufrid, Badefrid (Böðfreðr
— Böðröðr — Báioðr) sjá Ark. II. (1884) 245. bls. Annað
nafn, sem líkt stendr á, er Bárekr (= Böðiíkr = fþ. Paturih),
en það er nú fyrir löngu lagt niðr.
15. Bogi var fyrrum mjög fátítt naf’n ósamsett, og veit eg
ekki til að það finnist í fornsögum vorum nema á einum stað
(Ln. III. 13, sbr. Sax. VIII. 426-28: Buchi = Bugi hjá 0. M.,
Boge í Varend í Svþ. eptir Lundgr.); algengari voru samsettu
nöfnin í Finnbogi og Húnbogi, og er hið fyrra altítt enn í dag.
Boga-nafnið er líka farið að tíðkast meðal vor nú á þessari öld,
en finst helzt í einni ætt (Boga í Hrappsey), sem það er komið
í frá útlöndum (dregið af Boy, sjá Æliágrip feðg. J. P. o. s. frv.
27.), eu ekkert getr verið á móti því að kalda upp á það, með
því að það er fallegt og viðkunnanlegt. Finnbogi táknar líklega
upphafioga finskan boga, og Húnbogi húnskan boga, sem inunu
hafa þótt í fornöld taka öðrum bogum fram að gæðum.
16. liorg- er náskylt stofninum berg (bjarg, björg), sem
hefir áðr verið minzt á. f>að þýðir upphaflega vorn eða vígi
(sem bjargar manni) og lík er þýðing í berg og bjarg = klettr,
enda voru borgir vanalega reistar á klettum (sbr. »Vor Guð er
borg á bjargi traust«). pegar borg er viðliðr samsettra nafna,
1 Finst aö eins í Gkv. II. 19.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
