Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
590
UM ÍSI.ENZK MANNANÖFN.
LíneiJc og Laufcyju, ]iar sem Laufey lítr út eins og kenning eða
hálfkenning (sbr. »laufgaðr gulls þollr« Korm. 24. 1, og
viðr-nefnið »mannvits&retóa«). Annars er »Lauf-« eigi tíðkanlegr
forliðr í samsettum nöfnum, enda finst Laufey ekki í fornmálinu
nema sem nafn á móður Loka, er öðru nafni hét Nál, en Loki
táknar lopteldinn, að því leyti sem hanu er skaðvænn, og kviknar
bann fljóft í þurrum blöðum barrtrjáa og lauftrjáa (nálum og
laufum). Laufey getr þá táknað topp (krónu) trésins, sem
eld-ingin slær niðr í.
32. Fnst- (stofninn í lýsingarorðinu fastr) kemr fram í
ýmsum fornum mannanöfnum, svo sem Fasti, Fastný, Fastúlfr
(Föstólfr), Arnfastr, Hólmfastr, Sigfastr, og hafa slik nöfn
eink-um verið mjög almenn í Svíaríki (Lundgren í Upps. 15. bls.)
en fátíð hér á landi, og ekkert Jieirra er nú tíðkanlegt meðal
vor, nema Hólmfastr, og þó mjög sjaldhaft. í þýzku finst margt
slíkra nafna, t. d. Fastburg, Fastmann o. fi. (Fastrade hét ein
af konum Karls mikla — sú er hann unni mest).
33. Finnr er algengt mannsnafn bæði að l’ornu og nýju,
og er það eíiaust komið af þjóðarnafninu Finnar, en svo kölluðu
Norðmenn nábúa sína að norðanverðu, er sjálfir nefndu sig Sáma
(Same, Sabme, þar af er nafnið Sámr). Óvíst er, hvað orðið
»finnr« þýðir upphaflega. fað er eitt af hinum mörgu
dverga-heifutn, og má vera, að það sé skylt sagnorðinu »finna«, og
tákni í fyrstunni dverg sem hugvitssaman smið, en hafi seinna
fcst sig við jijóð þá, cr Norðmenn skoðuðu ýmist sem
dverga-kyns, eða þá jötnakyns. I>jóðin finska er nefnd hjá Tacitusi
(»Fenni«) og kafa Norðtiandabúar átt viðskipti við ltana frá
alda-öðli, enda hafa nöfn af þessum stofni tíðkazt um öll
Norðr-lönd (sbr. 0. N. og Lundgr.) og jafnvel hjá £>jóðverjum (Munch).
Karlmannsnafnið Finnr er enn all-tíðkanlegt kjá oss, en
kven-mannanafnið Finna sjaldkaft. Samsett nöfn af þessum stofni
cru mörg, en ílest keldr fátíð, og væri þó vert að lialda þeim
uppi, með því að þau kafa fornan og þjóðlegan blæ. Af þeim,
sem bvrja á Finn-, eru nú að eins tíðkanleg Finnbjörn,
Finn-bogi; Finnbjörg, Finnborg, en fleiri tíðkast af ltinum, er endast
á -finnr eða -finna, svo sem Arnfinnr, Friðfinnr, forfinnr;
Dýr-finna, Guðfinna, Kolfinna.
34. Freyr var hér á Norðrlöndum heiti ársældargoðsins,
sem einkanlega var tignað hjá Svíum, cn systir Freys var
ásta-gyðjan Freyja. Orðið þýðir upphaflega herra, drottin (á goln.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
