Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
902
FERÐIR, SIGLIiNGAR OG SAMGÖNGUR.
minsta kosti úr þeim landshluta, sem á var ráð
ist.1) -
IV. Kaupstaðir í Noreg-i; ólík verslunarskilyrði.
Rekstur verslunarinnar milli Islands og annara landa
breyttist mjög mikið á þjóðveldistímanum, því að verzlunin
gekk úr höndum Islendinga í hendur Norðmanna, eins og sjá
má af því sem hjer er talið. Þótt ekkert sje nú kunnugt um
hinn mesta hluta af þeim skipum sem sigldu á milli Islands
og annara landa, segir þó svo mikið af siglingum milli landa,
að um þetta má fá glögga og alláreiðanlega hugmynd eins
og það var í raun og veru. Það er augljóst að íslendingar áttu
lítið eða því nær sem ekkert af kaupskipum á
Sturlungaöld-inni, og að útlendingar ráku þá verslunina, aðallega
Norð-menn.
Ef athugað er hvernig ástæður manna voru í Noregi og
á Islandi og verslunarskilyrði þau er þar voru, verður það í
raun rjettri eðlilegt að svona skyldi fara um verslun Islands
við önnur lönd. Islendingar gættu þess ekki, að
halda við kaupskipastól sinum.
fá er Island bygðist var engin kaupmannastjett 1 Noregi,
og eigi heldur neinir kaupstaðir nema Túnsberg. Verslunin
var bændaverslun; bændurnir fóru sjálfir í kaupferðir og
seldu afurðina af búum sínum og keyptu þær vörur, sem þeir
þurftu á að halda og þeir gátu eigi aflað sjer heima. íær
voru eigi margar, því að lífshættir manna og viðurværi var
einfalt og óbrotið. Bændur, hinir helstu eða auðugustu, áttu
sjálfir kaupskip; þeir sigldu því til annara landa, er þeir
þörfnuðust þess, og hinir minni bændur í nágrenninu rjeðust
í skip með þeim með vörur sínar og voru hásetar.
Land-námsmennirnir á íslandi áttu einnig nóg af kaupskipum og
fóru kaupferðir til annara landa. Svo gerðu og niðjar þeirra
á söguöldinni. Á meðan íslendingar stóðu líkt að vígi sem
frændur þeirra í Noregi, gátu þeir rekið sjálfir verslun eins
og þeir. En þetta breyttist algjörlega. I Noregi uxu upp
kaupstaðir og uý lífsskilyrði handa versluninni.
’) Gulaþl. 312, N. g. L. I, 102.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>