Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
3>JR. 6
í HJALTADAL
205
fult eins vel úr garði gjör og hver önnur kirkja (sjá
skrárnar hér á eptir). Að visn varð ekki hjá því
kom-ist, að kirkjan sjálf væri notuð daglega, því við sum
ölturu var bundin messu- og tíðakvöð, t. d. við Önnualtari
á Hólum, þar skyldi daglega sungin sálumessa og tíðir1).
Ekki sýnast þó klerkar hafa gjört þeim guðsþjónustum
mikinn kostnað, því þó ólafur biskup ætlaðist til þess að
kórsbróðir sá, er allarið hafði, svngi tiðirnar »með
öðr-um lærðum mönnum, sem hann (presturinn) kann til
íið fá«, gjörir hann hinsvegar ráð fyrir því, T)ð »hann
kunni og engvann að fá«2), og hefur þá áhugi
leik-manna varla verið meiri. En þó kapellan væri höfð og
nægði um virka daga, var hinsvegar aðsókn á helgum
og stórhátiðum — sérstaklega á páskadag, er menn
komu að taka guðs h’kama3) —svo mikil að
dómkirkj-unum, að þær máttu ekki minni vera, ef vel átti að
fara. T. d. var á upptökudag Þorláks svo mikil
að-sókn að Skálholtskirkju, að »vesalingur mátti ekki
komast að kirkju og helgum dömi Þorláks biskups fyrir
sakir ófráleiks, áður en honum var skotið inn i
kirkj-una fyrir ofan herðar mönnum, er svo stóðu menn
þykt fyrir, að engan veg mátti rúm gefast«4). Á Hólum
var kirkjusóknin á hátíðum engu siðri; svo dreymdi
t- d. móður Laurentiusar biskups, »að hún þoktist vera
ko min til Hólastaðar einhvern hátiðisdag, er mikil sókn
var til staðarins; þóttist hún varla inn komast i
kirkju-dyrnar fyrir mannþröng« 5). Svo hefði hana varla dreymt,
ef slikt heí’ði verið fátítt. í tið Jóns biskups
Ögmunds-sonar komu á hverjum helgum degi 100—200 (stór =
120—240) til kirkju, og á páskum (skirdegi) um 400
(stór = 480) manns, karlar og konur6). Og enn meiri
gat aðsóknin orðið að dómkirkjunum, þegar eitthvað
alveg sérstakt var um að vera. Þórður Marteinsson
skrifaði Pélri Sjálandssuperintendent Plade iýsingu á þvi,
þegar herra Jón Arason hreinsaði dómkirkjuna i Skál-
1) D. I. VI, 218 sbr. VIII, 732. 2) Ibid. 3) B. S. I, 30. 4) B
s■ I, 311. 5) B. S. I, 790. 6) B. S. 1, 168.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
