Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
UM ÍSLENDINGASÖGUR
287
unnar, svo að hún verður sannkölluð Islendinga saga
og nær ifir sögu als Jandsins. Þetta kemur alveg lieim
við orð formálans. Um timann, sem leið frá dauða Sturlu
til 1201, gat sagan verið fáorð, og þurfti ekki að segja frá
öðru emi því, sem snerti Sturlunga, af þvi að um annað
merkilegt, sem þá gerðist, vóru til aðrar sögur. Um
tim-ann eftir 1201 var aftur á móti litið ritað, og þvi varð Sturla
að segja nákvæmlega frá öllu, sem þá gerðist, þó að það
snerti ekki sögu Sturlunga. Þetta samræmi milli
formál-ans og Islendinga sögu sjálfrar sinir það ljóslega, að
formálinn og sagan eiga saman frá upphafi, og að sögur
þær, sem formálinn hefur firir augum, eru eingöngu
þær, sem gerast á ofanverðri 12. eða á öndverðri 13. öld,
samtiða Sturlu sögu og Islendinga sögu, enn als ekki
þær sögur, sem gerast á söguöldinni (930—1030), hinar
svo nefndu Islendinga sögur.
Af þessum stað i Sturlungu verður þvi ekki leidd
nein áliktun um aldur íslendingasagna, livorki með nje
móti því, að þær sjeu eldri enn ca.1200. Ifir liöfuð að
tala fást fornrit vor aldrei beinlinis við spurningar, sem
snerta sögu bókmenta vorra, og ef þau upplísa eitthvað
i þvi efni, þá verður höfundunum það altaf ósjálfrátt.
Svo er um þennan stað. Þegar Sturla tók það fram i
for-mála sínum firir Islendinga sögu, að imsar sögur væru til
um tímabilið rjett fvrir aldamótin 1200, svo sem
Þor-láks saga, Guðmundar saga djTa osfrv., þá gekk honum
als ekki það til, að hann vildi gefa upplísingar um aldur
þessara sagna, heldur einkum og sjer i lagi hitt, að hann
vildi taka frani orsökina til þess, að hann tók ekki efni
þessara sagna inn í rit sitt — hann vildi ekki taka með
það efni, sem áður var búið að rita um — og jafnframt
hefur hann viljað benda fróðleiksfúsum lesanda á, hvar
hann gæti fundið það efni, sem hann sjálfur gekk fram
hjá. Óbeinlinis vottar Sturla um leið, að allar þær sögur,
sem hann nefnir í formálanum, liafi verið ritaðar, þegar
hann samdi Islendinga sögu, eða með öðrum orðum sjeu
eldri en hún. Enn þetta vitni ber hann alveg ósjálfrátt;
það var ekki það, sem hann sjerstaklega vildi taka fram.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
