Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
246
UM ÍSLENDINGASÖGUR
Enn annars eru útdrættirnir i Melabók ingri að ímsu leiti
einkennilegir — hún liefur kaflana i nokkuð annari röð
enn Sturlub.-Hauksb. og tekur ifirleitt meira með af
efni Vatnsdælu, einkum úr sögu Þorkels kröflu; þessar
einkennilegu mismunargreinir sína, að útdrættir þessir
hljóta að hafa staðið i Melabók eldri, enda hnitir Melabólc
ingri við útdrættina ættartölu frá Þorkatli kröflu niður til
Helgu, er Snorri Markússon átti, enn til Helgu er
Mela-bók eldri vön að telja. Liklegt þikir mjer, að Melabók liafi
einmitt bætt við útdrættinum um Þorkel kröflu, sem ekki
er i Sturlub.-Hauksb., af þvi að Þorkell krafla var ættfaðir
Helgu. Það er annars merkilegt, að þessir útdrættir úr
Vatnsdælu skildu standa í handriti, sem tók auk
Land-námu ifir Vatnsdælu i lieild sinni, eins og sjá má af
þessu eina blaði ur Vatnsdælu Mb., sem enn er til. Þetta
blað er úr frásögninni um Hrolleif, sem líka er til i
út-drætti i Melabók ingri, og má þar bera Vatnsdælutexta
Melabókar saman \ið Landnámutexta liennar.
Vjer komumst þá að þeirri niðurstöðu, að útdrættir
úr Vatnsdælu liafi verið komnir inn i Landnámuhandrit
uin 1220, og lilítur sagan því að vera eldri enn c. 1220. Af
þvi leiðir aftur, að alt það i sögunni, sem ber vott um 14.
aldar mál og smekk, hlítur að stafa frá því, að einhver
maður hefur á 14. öldinni umsteipt sögunni i anda
sam-tíðar sinnar.
Þá skulum við liverfa að afstöðu Vatnsdælu við
aðrar sögur enn Landnámu. Jeg lief þegar minst á
af-stöðu hennar við Hallfreðar sögu. Þegar jeg talaði um
Hallfreðar sögu, komst jeg að þeirri niðurstöðu, að hin
uppliaflega Hallfreðar saga mundi ekki hafa þekt eða
notað Vatnsdælu. Enn hefur þá Vatnsdæla þekt og notað
Hallfreðar sögu? Það er enginn efi á, að sagan í þeirri
mind, sem liún er nú, hefur þekt efnið i Hallfreðar sögu,
þvi að hún vitnar beint til liennar á einum stað um ástir
þeirra Hallfreðar og Ivolfinnu.1) Enn það er mjög
vafa-samt, hvort þessi tilvitnun er upphafleg i Vatnsdælu.
1) Vatnsd., 45. k. (Forns., bls. 75"-").
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
