Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
334
UM ÍSLENDINGASÖGUR
gegnum alla söguna gengur forlagatrúin eins og rauður
þráður.
Á öðrum persónum ber minna, eins og eðlilegt er, þvi
að flestar þeirra koma að eins við litinn kafla sögunnar.
Ásdis, móðir Grettis, stendur jafnfætis Bergþóru og öðrum
kvennskörungum, sem best er list i Islendingasögum. Ást
liennar til Grettis kólnar aldrei, hvað sem á dinur firir
honum, og filgir honum jafnvel út ifir dauðann. Hugljúf
er lisingin á göfuglindi og trigð Illuga. Þrællinn Glaumr
er og minnisstæður hverjum, sem les söguna um vist
þeirra bræðra i Drangei, ekki síst af því, að vesalmenska
lians stingur i stúf við göfuglindi Illuga. Ógleimanlegur er
Gisli Þorsteinsson, rauparinn og ragmennið, sem minnir
á Miles gloriosus hjá Plautusi eða Jakob v. Thvboe hjá
Holberg. Einkennileg er lísingin á galdranorninni Þuriði,
fóstru Þorbjarnar önguls. Ljettúð þeirra Spesar og
Þor-steins drómundar er og ágætlega list, og þar sem
höf-undur lætur ljettúð þeirra snúast upp í guðhræðslu á
gamals aldri og Iætur þau iðrast æskusindanna í helgum
steini, þá ber þetta vott um djúpa þekking á mannlegu
lijarta. Griðkan á Reikjum og bóndadóttirin eru að eins
dregnar lausum dráttum, enn hvílik snild kemur þar ekki
fram á þeim tveim mótsettu lundareinkennum! Griðkan
munnvíg og óskammfeilin, bóndadóttirin feimin og stilt,
enn þó forvitin.
Á orðfærið hef jeg áður minst. Það lagar sig alstaðar
ágætlega eftir efninu. Alt, sem gerist á íslandi, er sagt í
Ijómandi sögustil. Aftur ber Spesarþátturinn nokkurn blæ
af riddarasögunum, og klerkakeimur er að frásögninni um
guðræknisiðkanir þeirra Spesar og Þorsteins, svo mikill
klerkakeimur, að af því virðist mega ráða, að hofundur
liafi verið klerklega mentaður maður, eins og jeg hef áður
tekið fram.
Annars gefur sagan, eins og vant er, svo að segja
engar bendingar um höfundinn. Áður hef jeg sint, að
höfundur hefur ekki þekt neinar austfirskar sagnir um
Gretti og verið ókunnugur i Þingeijarþingi. Þetta er
sönn-un firir þvi, að hann hefur livorki verið Þingeiingur nje
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
