Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Wychowanie
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
STULECIE DZIECKA. 91
Dla tego że w każdym nowym pokoleniu popędy
u dziecka, niby wytępione, wybuchają z nową mocą,
gdy się rozpoczyna walka o byt osobnika w życiu spo-
łecznym — społeczeństwa w życiu politycznym. Na-
miętności tych obecni wychowawcy nie przekształcają,
lecz je duszą i przytłumiają. W rzeczywistości żadna
z cech dzikiego człowieka nie uległa dotychczas w ludz-
kości zupełnemu opanowaniu. Może ludożerstwo? Ależ
to, co jest wiadome o załogach europejskich po rozbi-
ciu statku lub o przestępcach syberyjskich dowodzi, iż
ten nawet popęd przy sprzyjających warunkach poja-
wić się może, jakkolwiek większości ludzi wrodzonym
jest wstręt fizyczny do ludożerstwa. Do świadomego
kazirodztwa istotnie—mimo pewne zboczenia—większość
ludzi ma obecnie wstręt niepokonany, a wstyd niewieści,
t. j. harmonja duszy z ciałem w kwestji miłości, jest
dla wielu kobiet nieugiętym prawem natury. Pewnej
mniejszości ludzi morderstwo i kradzież przedstawiają
się również wprost jako fizyczna niemożliwość?
Tym plonem nieobfitym pochwalić się może ludz-
kość od brzasku dziejów jej świadomego rozwoju, i w tych
tylko wypadkach ludzie zdolni są oprzeć się pokusie
pod wszelką postacią!
Głęboka prawda kryje się w używanym często
zwrocie o „rozprzężeniu namiętności”. Rzeczywiście na-
miętności obecny system wychowawczy trzyma w uprzę-
ży, jak drapieżne zwierzęta w klatce.
Prawiąc piękne słówka o indywidualnym rozwoju,
postępujemy z dziećmi nie jak z samoistnym celem,
lecz z istotami stworzonemi dla uciechy, dumy i wygody
rodziców. A ponieważ tego doczekać się można, jedy-
nie nadawszy naturze dziecka kształt ogólnie obowiązu-
jący, więc ma się rozumieć, że dążeniem wychowawców
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
