Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - 3. Den gamalnorske tidi (1000—1350)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has been proofread at least once.
(diff)
(history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång.
(skillnad)
(historik)
enn alle andre tilsaman. Det er difor ikkje so
rart um mange kallar bokriket for islandsk-norsk.
Naar me likevel her talar um det gamal-norske
bokrike (1150—1350), gjer me dette for di alle
nordmenner den gongen hadde eit og same
tungemaal — norræna, norrænt mál — anten dei var
fraa Jamteland, Trøndelag, Gulatinglag, Upplandi,
eller dei var fraa Island, Færøyarne eller Hjaltland.
Dette tungemaalet kløyvde seg fulla som alle andre
i mange maalføre med ymse avvik i smaating;
men naar det gjeld dei vigtugaste maalmerki, som
skil norsken ut fraa andre maal, t. d. svensk og
dansk, daa finn me dei norske maalføre samstelte
og merkeleg like.
Av dei mange bøker og skrifter paa
gamalnorsk maal vil me her berre minna um Eddakvædi
og skaldediktingi, som hadde si blømingstid fraa
800—1100, men som fyrst i det 12te og 13de
hundr. vart sett i bok; dei norske kongesogor
(Snorre Sturleson), dei islandske ættesogor, romantiske
sogor, religiøse bøker, Kongespegelen, loger o. m.
Upplysning og lærdom stod høgt i Norig i
denne tidi. Ved klostri og domkapitli var der
skular og boksamlingar. Vidgjeti var den rike
boksamlingi til Nidaros domkapitel.[1] Men det som
me er mest skyldige til aa takka federne for
i denne tidi, er den vyrdnad dei hadde for heime
maalet sitt, som vart godt dyrka og voks i kraft,
rikdom og vænleik.[2]
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
