Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - b. Eldre nynorsk, maalføretidi (1625—1850)
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has been proofread at least once.
(diff)
(history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång.
(skillnad)
(historik)
bøkerne av Holberg er der meir slik norsk enn i
dei siste bøkerne han skreiv.
Ser ein berre paa storstraumen i boklivet i
dette bilet, kunde ein tru at det norske maal hadde
døytt heilt ut og gjenge i grav, i alle fall i skrift.
Men soleis var det daa ikkje heller. Tvertum,
det er nettupp i dette bilet at nynorsken stig fram
i sin eigen bunad, skriven beint fram etter ljoden
i det maalføre han talar. I den norske maalsoga
karm me difor kalla tidi fraa 1625—1850 for
maalføre-tidi. Det eldste skrift i denne vegen er vel
det vesle upplaget til ei liti norsk Grammatica,
som finst paa det kongelige bibliothek i
Kjøpenhamn[1], og som er skrivi paa latin umkring 1625;
det norske maalet, som her vert sett upp mot
dansk, er fraa Agdesida. Noko yngre, men fraa
same landsluten er ei samling med norske ordtøke[2],
og ei forvitneleg ordlista ein sorenskrivar hev
samla[3]. Fraa umkr. 1640 hev me dei fyrste
folkevisor uppskrivne (t. d. brudlaupet i Kraakelund,
paa Hordalands maalføre). I 1646 kom ut Den
norske Dictionarium eller Glosebog av Christen Jensøn,
prest i Askevoll; ho inneheld eit par tusund
ord og ordlag i Sunnfjords maalføre. I det 18de
hundr. tek den norske straumen til aa veksa noko.
Mange namngjevne menner skreiv paa norske
maalføre. Me nemner her: Hans Paus, prest i Seljord,
som etter segni hev skrive diktet „Fru Anne
Arnold paa Borgestad“; diktaren Edvard Storm (mange
visor paa Vaagaamaal fraa Gudbrandsdalen); Thomas
Stockfleth (Heimatkomsten); Hallvard Sellæg
(brudlaupsvisor paa Namdals maalføre); trønderen
Peter Lorents Hersleb († 1769), som sette um
„Skabelsens bog“ paa inntrøndsk maalføre[4]; Knud
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
