Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sider ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Innleiding 93
tilfang. Hadde boki hans kome ut fyre hovudverki til Ivar Aasen,
vilde ho, for den tid, ha vore til mykjen kunnskaps-auke. Ho
vilde ha vore eit kjærkome verk for deim som hadde — N. V.
Stockfleths ord — »Sands og Følelse for Fædrelandets Sprog«.
Den dag i dag hev ho ymist kjeldeverde, — når ein brukar henne
kritisk. Og ho inneheld ord som enno ikkje er komne med
i andre, prenta ordbøker. Hans Ross hev nok nytta samlingane
etter Christie, men ikkje nytta deim ut heilt. — Av ord som
ikkje Aasen eller Ross hev, karm nemnast:
Gaul s., »Bugt eller Arm af Søen«. Eit forvitnelegt ord for
stadnamngranskingi, dersom det ikkje er ei mistyding.
Jol s., »Larm, Støjen, Sværm«. Jfr. Aasen: jula vb., »fornøie,
forlyste« (Bergens Stift).
Jystra vb., »blæse koldt«. »Jystra« vil segja gystra, som er ei
sideform til gjosta, i Sunnfjord gjøste, gyste, og er avleidt av gjoster
m., vindpust, sumstad gjøster, gyster.
Taul s., »Spidsfindighed, lang, vidtløftig Tale«, hev Christie
teke upp etter Haldorsens ordbok, som hev fiaul, »en lang, vid
løftig Tale«. Men han hev fulla og høyrt ordet, i Hordaland ein
stad. Og han hev rett sett det saman med ordtøket frå Chr.
Jensson: Dar cc maangje tavle uti laangje-leikjinn, »der gives
mange Spidsfindigheder i Rettergang*. Eigenleg: Der er mange
snaror, blindgator i rettargangen. Ordstomnen fiaul- er lite kjend
frå gamalnorsk. I nynorsk kjenner me honom elles berre frå nokre
stadnamn, serskilt i Hordaland.7 Taul m., »Tosse, Halvfjante«
(Voss) hev vel annan etymologi.8 — Taul, »Brætspil« som Christie
hev etter Chr. Jensson, er truleg gn. paul-, ikkje som Hannaas
meiner gn. ta/19 (»eit spel som fører motmannen upp i taular,
køyrer honom fast«).
Av andre ord nemner me
Daas, »Gjenskin af Solens Straaler paa Vand, Glas o. desl.«
jfr. dosen adj., uklår, um lufti. Nhl. ; Deer; flæslæg adj., »skam
7 Norske Gaardnavne 111, s. 177. VIII, s. 121. XI, s. 397. 567. Attåt
namni i NG karm nemnast Tauls-trcedet på Voss upp for Uppheim og Lydvo,
og Taulane, ein utmarkateig i Ytre Holbygdi i Vossastrond.
8 Eg hev ikkje kunna få spurt upp ordet. Men det høyrer vel til same
ordflokken som geitenamnet Taola frå Vossastrond, med tydeleg ao som
kjem av å, ikkje med æu av au.
9 Ældre norske sprogminder 111, s. 84.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
