Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - Häfte 2 - Om brugen af konjunktiv i oldnorsk (M. Nygaard) - - II. Hypothetiske udsagn
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
142
Om fortid: fyri longu selda ek hann fram, ef hann væri í
minni varðveizlu (Nj. 88, 180). lengi liggja létir þú þann lyngvi
í inn aldna jötun, ef þú sverðs ne nytir (Fafn, 29). hann um
ætti, ef hann eiga knætti (Sig. 3, 3).
karlmannligt verk væri þetta, ef einn hefði at verit (Nj.
112, 11). ef þik hefði þat dreymt hina fyrstu nótt, sem nú var
hina síðurstu, þá mundi úfriðrinn verða á þínum dögum ok þá
hefða ek eigi gengit með þér (Jomsv. 56, 19).
Sjelden udelades betingelseskonjunktionen: hefði þat verit þá
boðit, þá væri margr maðr sá á lífi, er nú er dauðr, ok betr
mundi þá standa ríki í Englandi (Heimskr. 619, 11).
§ 20. Saavel hvor i det betingede udsagn betingelsen
udsiges som noget, den talende alene tænker sig, som hvor den
sættes som en antagelse mod virkeligheden, bruges i
hovedsætningen istedetfor konj. en omskrivning med munda eller mynda1,
og denne er i prosa endog det almindeligste udtryk.
Almindeligvis bruges munda i forb. med præs. inf., men hvor der
betegnes en antagelse mod virkeligheden, sættes, naar udsagnet
gjælder fortid^ ogsaa perfektum inf.
a) ef þú fynnir á torgi trú fala, hversu myndir þú kaupa
hana, ef þú værir góðr maðr (Hom. 35, 7). ef hverr þjófr eða
víkingr misti auga síns í stuld eða í ráni, þá myndi hann aldregi
síðan stela né ræna (Hom. 35, 18). sættast myndu við enn, ef
ek skylda ráða (0. S, 216, 9). þótt þar væri fyri eldr brennandi,
þá mynda ek ok mínir liðar þegar í hlaupa, ef ek vissa, at þat
keyptist í, at þér hefðit þá frið eptir (0. S. 243, 1). meira myndi
þat vert þykkja, ef vér ynnim nú sigr ok somd eða land undir
oss (Mork. 77, 10). ef ek fynda hesta mína ok vápn, þá munda
ek aptr hverfa (Nj. 12, 76).
b), om nutid: margr myndi vilja á einum degi opt at vettugi
verða, ef kostr væri þess (Hom. 104, 25). þat myndi mælt, ef
útiginn maðr væri, at grátit hefði (Nj. 53, 42). myndi eigi svá,
ef ek væra nökkurum vetrum yngri (0. S. 139, 12)1 þunt myndi
1 Cfr. Om betydn. og brugen af verb. munu pag. 299 ff.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
