Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - Íslenzk Kappakvæði, forts. (Jon Þorkelsson) - - II. Fjósaríma Þórðar Magnússonar á Strjúgi
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
252
á við Jón lögsagnara Sigurðsson Dalaskálds og Pål löginann
Ví-dalín." En þetta hygg eg sé mjög hæpið og naumast áreiðanlegt.
Eg hefi í eingum ritum s ér a Guðmundar getað fundið neitt um það,
hvenær Pórður hafi uppi verið, þó eg þori ekki alveg að fortaka,
að slíkt kunni að finnast þar. I riti sínu "In versutias serpentis recti
& tortuosi" eða "lítil hugrás yfir svik og vélræði djöfulsins, sem
stundum geingur réttur, stundum hlykkjóttur að spilla mannkynsins
sáluhjálp", sem hann samdi 1627 móti "Fjandafælu" Jóns
Guð-’mundssonar lærða, er þá var sestur á seiðhjallinn vestur á
Hjalla-sandi, minnist hann á ákvæði þeirra Pórðar og Halls með þessum
orðum: "Hver auðnuleysi Halls Magnús sonar norðlenska og vanheilsu
Þórðar á Strjúgi til búið hafi, það vitnast þá Kristur kemur að
opinbera það í myrkrunum er hulið-’ (IBfél. Nr. 93 4to)? en ekki
getur hann þeirra framar. Eg tel það sönnu næst, að Pórður hafi
uppi verið á seinna helmingi 16. aldar, og til þess benda kvæði
hans helst, að hann hafi ekki verið seinna. Á seinni tímum hafa
sumir ruglað Pórði M’agnússyni á Strjúgi saman við annan mannr
sem var uppi meir en 100 árum seinna, en það er við Pórð
Hall-dórsson eða Helgason á Ondverðarnesi undir Jökli, sem var einn
af þeim, er tók þátt í Skautaljóðarimmunni um 1700. Bæði finst
þessi ruglingur í ýmsum afskriptum af Skautaljóðum og þess útan
í "Fróðlegt Ijóðasafn", Akureyri 1857, II. 130-132 og 134-137,
og á því viltist Jón Borgfirðingur í rithöfundatali sínu (bis. 25) og
sleingdi báðum þórðunum saman í einn, sem hann lét vera uppi í
lok 17. aldar, en leiðrétti þetta svo seinna (bis. 129) þegjandi eptir
prívatbréfi frá mér 1884.
Pegar Pórður Magnusson bjó á Strjúgi (Strjúgstöðum) í
Langa-dal í Húnavatnssýslu, bjó Hallur skáld Magnusson á Kárastöðum í
Tungusveit í Skagafirði og i Vatnshlíð, og þóttu þeir báðir hin
mestu kraptaskáld. Þórður var spaklátari og þótti enda betra skáld,
en Hallur var svakafeinginn og óeirðasamur og ekki kallaður neinn
sérlegur dánumaður, en ákvæðinn eingu síður en Pórður, og allra;
manna skömmóttastur, sem kvæði hans um Sigurð Jonsson á
Reyni-stað sýna og ýmislegt er enn til af. Áður hafa verið miklar sagnir
um samkvæði Halls og Pórðar, en flest af kveðskapnum er nú
undir lok liðið, en svo harðnaði kvæðastæla þeirra á endanum, að
ekki hættu þeir fyrri en Pórður hafði kveðið auðnuleysi á Hall,l
en Hallur holdsveiki á Pórð, og varð það hans dauðamein. En
svo mikið kraptaskáld var Pórður, að hann kvað líkþrána af sér
öðrumegin, en kváðst ekki vilja freista dróttins guðs síns með því
að kveða hana af sér hinu megin líka, þó hann gæti það. Tilefnið
til kvæðadeilu þeirra Pórðar og Halls á að hafa komið út af því,
að Hallur sá ofsjónum yfir því að Pórður þótti betra skáld. Var
það á mannamóti, að þeir hittust fyrst, og bjó Hallur þá í
Vatnshlíð. Þá kvað Hallur til Pórðar:
1 í ísl. 5ióðs. I. 471 er hér blandaÖ málum, og maður sá, sem fórður
á að hafa kveöist á við er þar kallaóur Jón.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
