Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
Hægstad: Nekrolog. 341
Marius Nygaard.
Marius Nygaard er född i Bergen 13 sept. 1838. Han tok
studenteksamen 1855 og filologisk embættseksamen 1861. I 1864
vart han adjunkt i Kristianssand, og 1876 yverlærar ved same
skulen. I 1877 vart han rektor i Fredrikshall, og i 1894 rektor
i Drammen. Det sistnemnde embætte hadde han, til han tok av-
skil i 1910.
Nygaards ungdom fall inn i den nynorske vekkjingstid, daa
den nasjonale maalvitskapen i Norig vart grunnlagd av menn som
professor Rudolf Keyser, P. A. Munch, C. R. Unger og Ivar
Aasen. Nygaard hadde rike filologiske evnor, og aandsstemna i
tidi og i dei krinsar han livde i drog hugen hans aat studiet av
gamalnorsk maal. Og um endaa skulearbeidet meir og meir kom
til aa verta det hugmaalet, som han sette högst og som han ofra
mest tid og evna paa, tok han seg jamt stunder til vitskapleg
gransking. Og det emnet han serleg granska var den norröne
setningsbygnad.
Der var ikkje mykje gjort paa dette umkvervet, daa Nygaard
tok til med sitt arbeid. Der var ei utgreiding av Fr. Dietrich
Über den nordischen Dativ (1851), og G. F. V. Lunds Oldnordisk
Ordföiningslære (1862), som fulla umhandla heile emnet, men ikkje
kunde segjast fullnögja vitskaplege krav.
Den fyrste frukti av Nygaards arbeid var E d d a sp ro g ets
S y n ta x (liste del), som kom ut i Bergen 1865, og som greider
ut um bruket av akkusativ, dativ, genitiv, artikelen, den mediale
verbalform, konjunktiv og relativet i den eldre edda.
I 1867 kom 2:dre deildi av denne boki og greidde ut um
indikativ, passivet, imperativ, infinitiv og neittingsordi.
Arbeidet er bygt paa dei paalitlegaste tekster som fyre laag;
alt er grundig gjenomtenkt, metodisk skipa og klaart framsynt,
med mange citat.
Det er visseleg ikkje for mykje aa segja, at med dette ar-
beidet er den fyrste innleiding gjort til ei rationel vitskapleg ut-
greiding um setningsbygnaden i aet gamle norröne maal.
Sidan heldt Nygaard fram i same leidi og tok upp spursmaal
etter spursmaal innanfor det same hovudemne, men vida stendig
ut umkvervet for granskingi.
Paa dei nordiske filologmöti, der han jamt var tilstades, i
Aarböger for nordisk Oldkyndighed, og allermest her i Arkiv hev
han bore fram ei mengd med upplysningar, snart ura den eine og
snart um hi sida av den gamalnorske syntaks. I Aarböger f. n.
Old. 1878 hev han soleis skrive: B e ty d n in g e n og brugen af
verbet munu (s. 259 flg. 301 flg.), og i 1879: Om b ru gen av
d et sa a k a ld te p ræ sen s p a r tic ip i o ld n o rsk (s. 203—227).
a r k iv vein K o a n rs K r u , 0 (.o a i x x v n r, x r röut> x x iv .
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
