Full resolution (TIFF) - On this page / på denna sida - J.: Anmälan av Storm: Islandske Annaler indtil 1578
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
296 J.
hafa bæði handritin undir höndum. Hefir því 420. c. 4:to eða
Skálholtsannáll nýi verid hjá Vigfúsi sýslumanni á Kalastöðum
á ofanvérðri 16. öld einmitt á þeirri tíð, sem handritið hefir
verid notað til þess ad setja saman 417. Þegar nú þar við
bætist að 417 er komið frá Ormi hinum gamla í Eyjum, að
því er menn fyrst vita um það, liggur beinast við að álykta,
að Vigfús Jónsson faðir hans hafi látið setja saman handa sér
hinn svo nefnda Oddverjaannál, og svo hafi Ormur sonur hans
feingið handritið að erfðum, og svo mun þessu vera varið.
Eg mundi því stinga uppá að skíra Oddverjaannál um og kalla
han annað hvort Vigfúsarannál eða öllu heldur Kalastaðaannál.
Vid getgátu prófessors Storms um hvernig nafnið Lögmannsannáll sé uppkomið, það er að segja af því að Arni lögmaður
Oddsson hafi átt handritið á 17. öld, felli eg mig vel. Reyndar
mætti eins geta uppá öðru, sem gæti verið jafnlíklegt, en það er
að Þórður lögmaður Guðmundsson (f. c. 1530, d. 1609) hafi átt
handritið og að fyrir hann eða hjá honum hafi verið gerð afskriptin 420 c. 4:to og svo framhaldið svo sem kringum 1560, og
svo hefði Vigfús á Kalastöðum feingið þá afskript hjá honum,
þegar hann var að láta setja saman 417, sem eg vil kalla Kalastaðaannál. Þetta er og dálítið sennilegt af því að þeir voru í
mægðum og Vigfús átti Ragnhildi dóttur Þórðar lögmanns. Hitt
er og ekki ósennilegt að Þórður svo hefði látið Odd biskup fá
forna annálinn til láns eða eignar þegar hann var búinn að láta
afskrifa hann, því menn vita dæmi til þess að þórður léði honum
stundum handrit, svo sem máldagabækur; hafi svo Oddur biskup
kallað þetta handrit Lögmannsannál og það haldist við; en 420 c.
4:to og ef til vill 417 hafi svo komið seinna í Skálholt líklega á
tímum. Brynjólfs biskups og helzt frá Hakoni Ormssyni, syni Orms
í Eyjum, sem lét biskupinn fá ýms handrit, svo sem Gl. Kgi.s.
1812. 4:to.
Eptir að prófessor Storm hefir talað um Oddverjaannál ritar
hann nokkurn kafla (XXXXIV-XXXXVI) um annála þá, sem
Björn á Skarðsá hefir kallað Oddaannála og eignað Sæmundi fróða.
Sannar hann með tilvitnun þeirri úr þeim, er finst hjá þormóði
Torfasyni i Series regum bls. 121, að þetta sé hinir sömu annálar
og nú finnist í Ny Kgl.s. 1703. 4:to og Landsbókasafni Íslands
Nr. 141. A 4:to og 157. B 4:to, og sýnir fram á hvaðan þeir sé
runnir. Hann telur þá eldri en ár 1580, og segir að höfundur
Oddverjaannáls (Kalastaðaannáls) hafi notað þá.
Þar eptir kemur langur og harla fróðlegur kafli um nýrri
annálarit, er standa á stofni hinna fornu annála (XXXXVI-
LXVIII). I byrjun 17. aldar segir Storm að á Sudur- og Vesturlandi hafi verið: Resensannálar, Annales Vetustissimi,
Skálholtsannáll, Lögmannsannáll, Nýi annáll, Annálsbrot (Möðruvallaannáll),
Flateyjarannáll og Oddverjaannáll, en á Norðurlandi Konungs-
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
